اختلاف‌های کوچک، جنگ‌های بزرگ

این نمایش قصد دارد جنگ‌‌ها، درگیری‌ها و اختلافات را به گروه سنی کودکان نشان داده و آنها را به این سمت سوق دهد که اگر شکل تصمیم‌گیری‌ها و فکرهایمان عوض شود می‌توان جلوی خیلی از جنگ‌ها و اختلاف‌ها را گرفت. ما هم در صورتی که همت کنیم و بچه‌ها را به دیدن این نمایش ببریم، می‌توانیم آنها را در داشتن فکر و اندیشه‌ای بهتر و به تبع آن جهانی بهتر یاری کنیم. با ملاحسینی درباره یک سیب برای دو نفر گفت‌وگویی انجام دادیم. گفت‌وگویی که از مسیر گلایه‌ها هم گذشت و ناراحتی این کارگردان را از برخی مسئولان به میان کشید.

یک سیب برای دو نفر، اگر نگوییم نمایشی ضد جنگ، دست‌کم ضد خشونت است. چرا این موضوع را برای گروه سنی کودکان انتخاب کردید؟

برای این‌که به آنها گوشزد کنیم اختلافات کوچک می‌تواند باعث جنگ‌های بزرگ و خشونت شود. برخی فقط از جنگ تصوراتی مثل خرابی و ویران شدن خانه‌ها را دارند. ما این مورد را در پرده آخر نمایشمان نشان دادیم. اما بیشتر قصد داشتیم بچه‌ها را با ماهیت واقعی جنگ‌های کوچک و بزرگ آشنا کنیم.

جنگ برای بچه‌ها از کجا آغاز می‌شود؟

همان‌طور که گفتم برای بچه‌ها ماهیت و معنای واقعی اصطلاح جنگ از دعواهای کوچک شروع می‌شود. بیشتر اتفاقاتی که برای بچه‌ها می‌افتد، مشاهده اتفاقاتی که در خانه رخ می‌دهد مثلا اختلافاتی که ممکن است پدر و مادر داشته باشند می‌تواند آنها را با جنگ‌های کوچکی که البته برای یک کودک خیلی هم بزرگ است روبه‌رو کند. بارها دیده‌ایم بچه‌ها حین بازی، به یک اختلاف و دعوای کودکانه می‌رسند. ما مجموع این معناها را بررسی کرده و تحت عنوان ضد جنگ روی آن کار کردیم. ما در این کار می‌بینیم بچه‌ها چگونه سر تقسیم نکردن یک سیب می‌جنگند و به دعوا و آزار هم می‌رسند.

به نظرتان بچه‌ها بعد از دیدن نمایش چه حسی خواهند داشت؟

بچه‌ها یاد می‌گیرند با دنیای واقعی چگونه رفتار کنند، با هر آنچه در اختیار دارند چگونه برخورد کنند و چگونه با اتخاذ تصمیم‌های بهتر، جنگ نکنند. ما تیتر مفهوم نمایشمان را گذاشته‌ایم «اختلافات کوچک باعث جنگ‌های بزرگ می‌شود» می‌دانید که همه جنگ‌ها به همین صورت رخ می‌دهند. در واقع ما می‌خواهیم بچه‌ها را به جمله‌ای برسانیم که ابتدای نمایش گفته می‌شود، این‌که چه می‌شد می‌توانستیم با یک تصمیم همه چیز را درست کنیم.

با توجه به این‌که کارتان در شیوه‌ای مدرن ارائه می‌شود و میزان دیالوگ‌های آن خیلی کم است، فکر می‌کنید بتوانید آن را در سطح جهانی ارائه کنید؟

به هر رسانه‌ای گفته‌ام تیتر بزند «برای مسئولان تئاتری کشور متاسفم این کار را نکرده‌اند». رسانه‌ها محافظه‌کار شده‌اند و سعی می‌کنند در برخی مشکلات وارد نشوند. حالا به شما هم می‌گویم که برای مسئولان تئاتر کشور متاسفم، چون بارها برای دیدن کارمان از آنها دعوت کرده‌ایم و نیامده‌اند. از مدیر مرکز گرفته تا معاون هنری و وزیر ارشاد، هیچ‌کس نیامده! برایشان متاسفم که در کشورشان برای کودک و نوجوان چند نمایش ضد‌خشونت کار شده و آنها هیچ‌کدام را ندیده‌اند. تا امروز ده کشور متن مرا پذیرفته و منتظرند فیلم اجرا را برایشان بفرستم و شرایط را برای اجرای صحنه‌ای کارم فراهم کنند، آن وقت در کشورم هیچ‌یک از مسئولان کارم را ندیده‌اند. حتی از خانم مهتاب کرامتی هم که سفیر صلح و دوستی هستند برای دیدن کار دعوت کرده‌ایم، اما نیامدند. ایشان چگونه سفیر صلحی هستند که کارهای ضد‌خشونت و جنگی را که در کشور خودشان ساخته می‌شود نمی‌بینند؟

جنگ، برنامه کودک نیست، اما...

منوچهر اکبرلو

نمایشنامه‌نویس

در حال حاضر که اطراف ما را جنگ فرا گرفته، مجبوریم به بچه‌ها درباره جنگ بگوییم. هرچند به نظر من خیانت است. جنگ برنامه کودک نیست. اما او گاهی به صورت ناخودآگاه مسائلی را می‌بیند. در صحنه تلویزیون دیدید که هرگاه تلویزیون درباره جنگ می‌گفت، شخصیت‌ها کلافه می‌شدند و دوست داشتند کانال را عوض کنند. ما خواستیم در این نمایش بگوییم چه می‌شود که آدم بزرگ‌ها با هم می‌جنگند. جنگ می‌تواند بین پدر و مادر، بین همسایه‌‌ها، فامیل، محله، خیابان و گسترده‌ترش جنگ بین کشورها باشد. جنگ مسأله‌ای است که بچه‌های امروز ناخواسته با آن درگیر هستند. به نظرم نباید از آن فرار کرد.

زینب مرتضایی‌فرد