چشم استان‌ها به سینما روشن می‌شود

بعد از استقرار دولت سیزدهم و در راستای رویکرد عدالت فرهنگی، توسعه زیرساخت سینماها و استعدادیابی‌ها افزایش یافت و حالا براساس گزارش‌ها ۵۰ سالن در ۵۰ منطقه محروم کشور درحال ساخت است و این امر یک گام مهم در ترویج فرهنگ سینما در مناطق کمترتوسعه‌یافته به‌شمارمی‌آید. بی‌شک یکی از موارد قیاس برخورداری ملت، سالن‌های سینماست. سینماهایی که تعدادشان به‌طرز عجیبی کم شده و البته این کاهش یا به‌دلیل نبود وغیبت صاحبان سینماها بوده یا به‌خاطر فرسودگی و مستعمل‌شدن‌شان که امکان برخورداری از امکانات روز را نداشتند. البته برخی دیگر هم به‌دلیل رشد و تاسیس سینماها و پردیس‌های جدید، عملا و به‌شکلی ناخواسته، از دور رقابت کنار رفتند تا به این ترتیب، تعداد سینماهای کشور دریک دوره حتی به زیر۲۰۰سینما در کل کشور برسد.با این اوصاف وقتی مسئولان فرهنگی جامعه از ساخت سینما در کشور صحبت می‌کنند باید دید که نحوه توزیع منطقه‌ای این اماکن چطور است. درحال‌حاضر برخی استان‌های کشور به‌لحاظ سینمایی پروار شده وبخش اعظم آنها که حدود دوسوم یعنی ۲۰استان را دربرمی‌گیرد از فقر شدید امکانات در این حوزه رنج می‌برند.
     
روند رو به رشد ساخت سینما
اگر بخواهیم مقایسه‌ای میان برخورداری کشور از امکانات سینمایی طی سال‌های مختلف داشته باشیم باید بگوییم در سال ۶۴، تعداد سینماهای کشور ۲۲۹ باب بود؛ این درحالی‌است که تعداد سینماهای امروز ایران، با وجود رونق یک ‌دهه نهضت سالن‌سازی در کشور، به حدود ۵۷۰ باب رسیده است. روند نزولی‌شدن تعداد سالن‌های سینمایی کشور از ابتدای دهه ۸۰ آغاز شد؛ جایی که حدود ۲۹۰ باب سالن سینما در ابتدای دهه ۸۰ کشور، در انتهای این دهه به ۱۸۳ باب رسید که رشد منفی قابل‌ملاحظه‌ای را در این زمینه تجربه کرد. از انتهای دهه ۸۰، سیاست حمایت از سالن‌های سینما به بار نشست و دو پردیس ملت و آزادی در تهران، نمادی از تجدد سالن‌سازی مدرن و نوین به‌حساب‌آمدند. پس از این دو اتفاق فرخنده، نهضت سالن‌سازی به کلانشهرهایی چون مشهد رسید و پردیس هویزه با مدرن‌سازی و افزایش تعداد سالن، رقابتی تنگاتنگ با بزرگ‌ترین پردیس‌های پایتخت را آغاز کرد. ضمن این‌که این روند با شتاب بیشتری در تهران پیشرفت و زمینه‌های رشد چشمگیر پردیس‌های سینمایی را در دهه ۹۰ به‌وجود‌آورد. چند روز پیش وقتی معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس سازمان سینمایی کشور به آذربایجان‌غربی رفته بود تا در مراسم افتتاح سینما سیمرغ بوکان حضور داشته باشد، گفت: «قبل از شروع فعالیت دولت سیزدهم ۵۷۰ سینما در ایران وجود داشت و ما تصمیم گرفتیم در این دولت، ۴۳۰ سالن به ظرفیت سینماهای کشور اضافه کنیم.»
محمد خزاعی آماری داد که نشان می‌دهد مسئولیت دولت بیش ازپیش سنگین خواهدبود. این مسئول گفت: «هم‌اکنون بیش از ۵۰شهر با بیش از ۱۰۰هزار نفر جمعیت در کشور فاقد سینماست و سعی خواهیم کرد پس از احداث سالن‌های سینمایی، تجهیز آنها را به‌سرعت شروع کنیم.»
به گفته رئیس سازمان سینمایی کشور، احداث سینما یکی از برنامه‌ها و مصوبات سفر رئیس‌جمهور و هیات‌دولت به مناطق مختلف کشور است. خزاعی اعتراف کرد که وضعیت زیرساخت سینمایی کشور در مقایسه با کشورهای منطقه در شرایط مطلوبی قرار ندارد و در این زمینه به اقدامات جهادی برای توسعه نیاز است. هرچند معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان این‌که نقشه‌راه در این زمینه دستیابی به افق هزار سالن در دولت سیزدهم است، مدعی شده طی دوسال اخیر زمینه‌های بهره‌برداری از حدود ۲۳۰سالن سینما فراهم شده. اما با کمی تامل می‌توان متوجه شد که این رقم به‌منزله میانگین ساخت هفت سینما در هر استان است که کمی ازواقعیت دور می‌نماید. درمغفول‌ماندن پروژه‌های فرهنگی و به‌خصوص سینما وتئاتر دراستان‌ها همین بس که بدانیم براساس آمارها، بیشترین پروژه‌های نیمه‌تمام درسطح کشور مربوط به حوزه‌فرهنگ است وکمترین سهم نیز مربوط به این بخش می‌شود.

دولت ملزم به احداث سینماست
طبق مصوبه شورای عالی سینما شهرستان‌هایی که دارای بیش از صدهزار نفر جمعیت بوده و فاقد سینما هستند، دولت ملزم به احداث سینما در آن شهرستان‌ها شده است. بنابراین هیات دولت در سفرهای استانی خود باید توجه داشته باشد که در بعد نیاز فرهنگی مناطق، حتما سینما هم دیده شود.درحال‌حاضر وضعیت برخی استان‌ها اصلا خوب نیست و شاید بتوان گفت سینما برای آنها یک رویاست. این مسأله وقتی بیشتر به نظر می‌آید که در آمارها ریزتر می‌شویم.مثلا در استان سیستان‌وبلوچستان برای هر ۲۲هزار و ۲۹۳ نفر، یک صندلی سینما وجود دارد. باورنکردنی‌است اگر بگویم تعداد استان‌هایی که تعداد یک صندلی آنها برای بیش از هزار نفر است، به پنج استان می‌رسد؛ یعنی سیستان‌وبلوچستان، زنجان، قزوین، کرمانشاه و هرمزگان.هرچند طی سال‌های اخیر آمارها رشد قابل‌توجهی را در حوزه سالن‌سازی در کشور نشان می‌دهد اما متاسفانه همچنان میان برخورداری ایران در زمینه صندلی‌های سینمایی نسبت به جمعیت حدود ۸۵میلیونی آن پایین است.اگر از کلانشهرها فاکتور بگیریم با افزودن استان‌های خراسان‌جنوبی و کرمانشاه به استان‌هایی با کمترین سینما، به این نتیجه می‌رسیم که بیش از یک‌سوم کشور، تنها ۲۸ سینما دارند.

نگاه ویژه رهبری به سینما
سینما به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر فرهنگ‌ساز در جامعه ایرانی ــ اسلامی، در بیانات گهربار رهبر معظم انقلاب نیز به‌کرات مورد تأکید قرار گرفته و ایشان تا جایی به سینما توجه داشته‌اند که این بخش را کلید پیشرفت کشور دانسته و به‌عنوان هنری برتر و متعالی مورد خطاب قرار داده‌اند.باتوجه به اهمیت بخش‌ هنر در جامعه و به‌ویژه سینما، رهبر معظم انقلاب همواره با این قشر در  ارتباط بوده و در بازه‌های مختلف دیدارهایی با اهالی هنر و به‌ویژه اصحاب سینما در راستای آشنایی با دیدگاه‌های این قشر داشته‌اند و بر لزوم تقویت ارزش‌های دینی و ملی در آثار سینمایی تأکید کرده‌اند.
رهبر معظم انقلاب در یکی از دیدارها با اصحاب سینما در بیاناتی فرمودند: «کلید پیشرفت کشور به میزان زیادی دست سینماگران است، چراکه دست‌اندرکاران هنر فاخر سینما با توجه به تأثیرگذاری و جهت‌دهی این هنر می‌توانند با تولیدات خود روح امید، شوق پیشرفت، انگیزه‌ کار و تلاش، اعتمادبه‌نفس و اعتقاد به ارزش‌های اسلامی و ملی را در جامعه ترویج و سهم بزرگ خود را در پیشرفت و تعالی کشور ایفا کنند یا این‌که با فیلم‌های خود، نسلی ناامید، پشیمان، متکی به بیگانه و تحقیرشده را پرورش دهند.»رویکرد رهبر معظم انقلاب در راستای توسعه زیرساخت‌ها و بسترهای سینمایی در کشور بسیار جالب است، چراکه از حدود ۱۰سال پیش با دستور ایشان و با هدف توسعه زیرساخت‌های سینمایی، تمامی سینماهای بخش دولتی غیرمرتبط و دستگاه‌های غیرفرهنگی در اختیار بخش‌های دولتی فرهنگی و عموما حوزه هنری قرار گرفت و این روند باعث توسعه این حوزه شد.

گذری به سینمای استان‌ها
ایلام در کنار تمام محرومیت‌هایش، از امکانات فرهنگی مناسب هم بهره‌ای نبرده و تنها سینمای این استان چند سال پیش به ویرانه و پس از آن به محل پارکینگ خودروها تبدیل شد. حالا ایلامی‌ها از استان‌شان به‌عنوان «استان بدون سینما» نام می‌برند و به اسکلتی فلزی که قرار است در آینده‌ای نامعلوم به سینما «امید» تبدیل شود، دل خوش کرده‌اند تا شاید بتوانند فیلم‌های روز را روی پرده نقره‌ای تماشا کنند.
 استان قم با داشتن هفت سینمای فعال و حدود ۳۰۰۰صندلی سینمایی، جزو استان‌های کم‌برخوردار ازنظر سرانه صندلی‌های سینما محسوب می‌شود. همه سالن‌های سینمایی در شهر قم ساخته شده و حتی دو شهرستان تازه‌تأسیس جعفرآباد و کهک از داشتن سینما محروم هستند. 
در استان مرکزی تنها چهار سینمای فعال وجود دارد و به‌جز اراک، خمین، ساوه و محلات، دیگر شهرستان‌ها سینما ندارند. 
دراستان بوشهر تنها شهرستان‌های بوشهر، دشتستان و جم سینمای فعال دارند و هفت شهرستان دیگر از داشتن سینما محروم هستند. این درحالی‌است که تنها سینمای دشتستان، یعنی سینمای جوان برازجان نیز از اسفندماه ۱۳۹۸ به‌دلیل فرسودگی تجهیزات فنی، تعطیل است.
در کل استان پهناور سیستان‌وبلوچستان هم فقط سه سینما وجود دارد که به‌صورت محدود فعالیت می‌کنند. از این تعداد دو سینما در زاهدان و یک سینما در زابل فعال است.
کهگیلویه‌وبویراحمد استانی است که نه‌تنها شهرستان‌های آن، بلکه مرکزاستان هم سینما به معنای واقعی ندارند. سینما دنا قدیمی‌ترین سینمای شهر یاسوج است که در دهه۵۰ شمسی ساخته شد اما مردادماه ۱۳۸۶ به‌دلیل فرسودگی و عدم مقاوم‌سازی توسط شهرداری یاسوج تخریب شد.