حال خوب، اهمیت درمان روان را گوشزد می‌کند

برنامه‌ای که در آن با حضور ندا ملکی، دکترای روان‌شناسی، مدرس دانشگاه تهران و الزهرا، پژوهشگر حوزه زنان و خانواده و مجری تلویزیون به مباحث گوناگون و ازجمله کامیابی و ناکامی در روابط بین‌زوجی، تفاوت افت روحیه با افسردگی، فرزندپروری سالم، بردباری و شکیبایی و ... پرداخته می‌شود و آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی جام‌جم با اوست که طی آن بر نقش این برنامه در نشان‌دادن تفاوت وضعیت مطلوب با وضعیت موجود به مخاطبان تاکید می‌شود. اتفاقی که موجب می‌شود بینندگان حال خوب به فکر لزوم چکاپ روان، همچون چکاپ جسم بیفتند. او همچنین از روان‌شناسی زرد و نرفتن به سمت‌وسوی آن به‌عنوان خط قرمز حال خوب می‌گوید و ابراز امیدواری می‌کند که موضع دفاعی آدم‌ها دربرابر مراجعه به مشاور، روان‌شناس و روانپزشک بیش از پیش کمرنگ و سرانجام از میان برداشته شود.

ندا ملکی، مجری - کارشناس برنامه حال خوب در پاسخ به این‌که ضرورت تولید این برنامه را در چه می‌داند و به نظر او تماشای آن، چه تاثیری بر حال‌واحوال بینندگانش دارد به جام‌جم چنین می‌گوید: «با توجه به پژوهش‌های انجام‌شده در طول سال‌های متمادی، می‌توان این فرضیه را تایید کرد که متاسفانه سلامت‌روان نه‌تن‌ها در کشور ما که در بسیاری از کشور‌های جهان با خطراتی مواجه شده و این وضعیتی خوشایند نیست. به عبارت دیگر اگرچه امکانات رفاهی در طول این سال‌ها، هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی، جهشی چشمگیر داشته است و شهروندان علی‌القاعده از رفاهی نسبی برخوردار شده‌اند، اما این رفاه نسبی به‌جای آن‌که آرامش را برای ما به همراه بیاورد به‌دلیل درگیرشدن ذهن‌مان با شیوه حفظ آن، مضطرب‌تر، نگران‌تر و دچار بی‌ثباتی خلقی‌مان کرده است و درمجموع پژوهش‌های سازمان جهانی بهداشت و آمار و ارقام آن نشان می‌دهد که اگر به این موضوع توجه نشود ممکن است در آینده در کل دنیا، مسائلی را در ارتباط به اختلالات روان تجربه کنیم.»

این دانش‌آموخته مقطع دکترای روان‌شناسی و مدرس دانشگاه با تاکید بر لزوم «گفت‌وگوکردن»، ادامه می‌دهد: «اگر به سال‌های اخیر و به‌عنوان‌مثال یک یا دو سال پیش از شیوع کرونا بیندیشید، احتمالا بنر‌های شهرداری در سطح شهر تهران با عبارت «چرا گفتگو کنیم؟» یا «با چه کسی گفتگو کنیم؟» را به یاد می‌آورید و فراموش نکنید این اتفاق به زمانی مربوط بود که حجم حضور در فضای مجازی و تبعات آن به حدی که امروز هست نمی‌رسید. اگر به خاطر بیاورید شعار سال سازمان جهانی بهداشت در سال۲۰۱۷ نیز «افسردگی: بیا حرف بزنیم» بود و دلیل انتخاب آن‌هم این‌که آمار ابتلا به افسردگی به طرز نگران‌کننده‌ای در حال افزایش است و آن‌ها حرف‌زدن در مورد آن و گفت‌وگوکردن پیرامونش را به‌عنوان راه‌حلی برای این موضوع پیشنهاد کرده بودند. حال این نکته را در نظر بگیرید که در دوران کرونا، به دلایل متعدد و ازجمله مرگ‌ومیر ناشی از آن و قرنطینه‌ای که مجبور به رعایتش بودیم و این‌که خواه‌ناخواه به سمت استفاده بیشتر از فضای مجازی سوق‌مان داد، چه بلایی بر سر سلامت‌روان ما و دیگر مردم دنیا آورد.» این پژوهشگر حوزه زنان و خانواده و مجری تلویزیون در پاسخ به پرسش اولیه‌مان، ضرورت تولید برنامه‌هایی در حوزه سلامت‌روان و ازجمله «حال خوب می‌افزاید: «به‌هر‌حال، اکنون، حوزه سلامت‌روان جزو آن دسته از مباحثی است که باید به‌شدت مورد توجه قرار بگیرد و حال خوب برنامه‌ای است که از قدیم‌الایام روی آنتن شبکه سلامت می‌رفته و اگرچه شاید در گذشته با وجود سطح کیفی کاملا قابل‌دفاع آن، وجودش به اندازه‌ای که امروز هست، برایمان ضروری نمی‌نمود، اما با وقوع کرونا و عواقب آن، به‌ویژه از طریق سامانه پیامکی که راه ارتباطی ما با مخاطبان این برنامه و مشخص‌کننده سیاست‌گذاری‌های‌مان در حوزه برنامه‌سازی است متوجه شده‌ایم که مردم‌مان، هم نیازمند مشاوره‌های فردی، هم نیازمند مشاوره‌های زوج‌محور و هم نیازمند مشاوره‌هایی در حوزه خانواده و تربیت فرزند هستند. پس حال خوب در این دوران می‌تواند یکی از اثرگذارترین برنامه‌های تلویزیونی برای بهبود سلامت‌روان مخاطبانش باشد.»

او با اشاره به مزایای حال خوب به‌عنوان یکی از برنامه‌های حوزه سلامت‌روان که از تلویزیون پخش می‌شود تصریح می‌کند: «نکته مهم این‌که در برنامه حال خوب به واسطه پخش از تلویزیون، این امکان برای عموم مردم فراهم می‌شود که به روش‌هایی برای بهبود سلامت‌روان‌شان دسترسی پیدا کنند. همان‌طور که می‌دانید درحال‌حاضر بحث مشاوره و روان‌درمانی جزو بیمه محسوب نمی‌شود و مخاطب چنین برنامه‌هایی شدن برای فردی که در حوزه مالی و اقتصادی دچار عدم ثبات است می‌تواند کمک‌کننده باشد و به یاری‌اش بیاید تا رابطه‌اش را با خود، خانواده و جامعه تنظیم کند یا این‌که به‌هرحال در معرض یک وضعیت مطلوب قرار بگیرد، به این معنا که با خود بگوید اکنون در وضعیت موجود هستم، وضعیتی که در آن به‌سر می‌برم و برنامه‌ای که سلامت‌روان را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار می‌دهد به من یادآوری می‌کند که وضعیت مطلوب چیست و این‌گونه من می‌توانم وضعیت موجود را به وضعیت مطلوب ارجاع دهم و دریابم که در کدام نقطه قرار دارم و آیا اکنون نیازمند مشورت با فردی متخصص در این حوزه هستم؟ یا نیازمند روان‌درمانی؟ یا اقدامی دیگر؟ پس رسانه‌ملی و برنامه حال خوب این امکان و فرصت را به‌صورت رایگان برای عموم مخاطبانش فراهم کرده است تا در معرض دیدگاه‌های گوناگون در حوزه سلامت‌روان قرار‌بگیرند.»

ملکی معتقد است: «بار‌ها پیش آمده است که می‌بینیم به‌شدت پرخاشگر شده‌ایم، ثبات خلقی‌مان را ازدست‌داده‌ایم یا در روابط درون‌فردی و میان‌فردی خود دچار مشکلاتی هستیم که به ایجاد تنش‌هایی محسوس برای‌مان منجر می‌شود، اما چون نسبت به حضور در اتاق مشاوره و روان‌درمان‌گر موضع دفاعی داریم و نمی‌خواهیم آن کلیشه ذهنی غلط را به چالش بکشیم و به ارزیابی خود بپردازیم، پیگیر رفع مشکلات‌مان نمی‌شویم. این مسأله باید برای ما ضرورت پیدا کند و این اتفاق از طریق فرهنگ‌سازی که رخ می‌دهد. ضمن این‌که ما با حضور افراد کارآمد و دانشگاهی در این برنامه، می‌خواهیم از ترویج روان‌شناسی زرد نیز پیشگیری کنیم و از مردم بخواهیم مبتنی بر قواعد و قوانینی درست در این زمینه پیش بروند.»

روزنامه جام جم