چند راهکار برای علاقه‌مند کردن کودکان به کتاب

بخوان و کیف کن

کتاب خواندن برای کودکان کار لذتبخشی است. آشنا کردن کودکان با دنیای کلمات هم به درد همین روزهای خردسالی می‌خورد هم در آینده و زندگی‌شان کمک حالشان خواهد بود. تحقیقات نشان داده بچه‌هایی که از نوزادی برایشان کتاب خوانده شده، قوه تخیلشان فعال‌تر بوده و دایره لغاتشان بیشتر از هم‌سن‌وسال‌هایشان است که کتاب کمتری خوانده‌اند. علاقه‌مند کردن کودکان به کتاب خواندن کار سختی نیست. راهکارهای نسبتا ساده‌ای وجود دارد که اگر والدین کمی انرژی و وقت صرف کنند می‌توانند انس با کتاب را در وجود فرزندشان نهادینه کنند. به بهانه هفته کتاب بعضی از این راهکارها را مرور کرده‌ایم.

کد خبر: ۱۲۳۷۸۴۷

زود شروع کنید
از همان دوران نوزادی کتاب خواندن را شروع کنید. نگران خراب شدن کتاب هم نباشید. کتاب‌هایی با جنسی غیر از کاغذ تولید شده‌اند که مناسب نوزادان هستند. کتاب‌هایی با مقوای قطور، کتاب‌های چوبی، پارچه‌ای و قابل شست‌وشو که حتی در زمان حمام می‌توانید برای نوزاد بخوانید. واضح است که در این سن نوزاد به دنبال داستان نیست و صرفا جذب‌رنگ‌ها و عکس‌ها می‌شود.
منظم باشید
هر روز بخشی را برای کتاب خواندن در نظر بگیرید. سعی کنید زمانی را انتخاب کنید که خانه آرام و کودک‌تان سرحال باشد. وسط مهمانی، وقتی کودک خسته است یا یک برنامه تلویزیونی هیجان‌انگیز در حال‌پخش است زمان مناسبی برای کتاب خواندن نیست. اگر می‌توانید جای مشخصی از خانه را به این کار اختصاص بدهید. کودک‌تان را در آغوش بگیرید و برایش کتاب بخوانید. خیلی از والدین چند دقیقه قبل از خواب برای کودک‌شان کتاب می‌خوانند. اگر این زمان را انتخاب کرده‌اید سعی کنید کتاب‌هایی با داستان‌های آرام برای او بخوانید.
با علاقه بخوانید
با صدای بلند و با علاقه برایش کتاب بخوانید و از او در حین خواندن کمک بگیرید یا سؤال بپرسید. در بخش‌هایی از داستان متناسب با شخصیتی که به جای او حرف می‌زنید صدایتان را عوض کنید. تنها به صدایتان اکتفا نکنید و از دست‌ها و حالت چهره برای پیشبرد داستان کمک بگیرید. حین خواندن به تصویرها اشاره و مکث کنید که کودک با دقت تصویر را ببیند. نیازی نیست که همه صفحات کتاب را بخوانید. اجازه بدهید کودک شما را هدایت کند که کدام صفحه‌ها خوانده شود. هر چقدر از داستان را که کودک حوصله داشت برایش بخوانید. خیلی وقت‌ها کودکان به کتاب علاقه زیادی نشان می‌دهند و می‌خواهند بارها برایشان همان کتاب را بخوانید. اینجور وقت‌ها مخالفت نکنید و بر اساس علاقه او رفتار کنید.
کتاب‌ها دم دست باشد
این‌که کتاب بخرید و در جایی دور از دسترس کودک قرار بدهید فایده ندارد. کتاب‌ها باید دم دست او باشند. نگران کثیف و کهنه و پاره شدن آنها نباشید. سعی کنید بخش مشخصی از کمد کودک را به کتاب‌ها اختصاص بدهید. حتی می‌توانید در کتابخانه خودتان پایین‌ترین قفسه را که دست کودک به آن می‌رسد برای کتاب‌های او در نظر بگیرید.
الگو باشید
خودتان هم کتاب بخوانید. کودکان از شما بسیار الگو می‌گیرند. این‌که آنها ببینند شما هم در خانه کتاب می‌خوانید در علاقه آنها به کتاب تاثیر خواهد داشت. همیشه چندتایی از کتاب‌ها دم دستتان باشد. اجازه بدهید گاهی کتاب‌ها کنار تخت، روی میز مبل و روی اپن آشپزخانه باشد تا کودک حس کند که کتاب بخش مهمی از زندگی روزمره اوست. حتی اگر عادت به مطالعه ندارید سعی کنید دقایقی در روز را کتاب بخوانید. جایی بنشینید که کودک شما را در این وضعیت ببیند و ناخودآگاه تاثیر بگیرد.
کتابفروشی بروید
پاساژ، رستوران، شهربازی، پارک، مهمانی. احتمالا زمان زیادی را با کودکتان بیرون از خانه می‌گذرانید. برای این‌که کودکتان را به کتاب خواندن علاقه‌مند کنید بهتر است بخشی از زمانتان را صرف رفتن به کتابفروشی کنید. به کودکتان قول بدهید بسته به بودجه هفته‌ای یک بار یا ماهی یک بار او را به کتابفروشی ببرید. علاوه بر این می‌توانید او را در یک کتابخانه هم عضو کنید تا به شکل هفتگی از آنجا کتاب به امانت بگیرد. عضویت در یک نهاد عمومی و دریافت کارت کتابخانه در آن سن و سال برای او تجربه‌ای شیرین به شمار می‌آید و در علاقه او به کتاب هم تاثیر دوچندانی خواهد داشت.
تحقیق کنید
تعداد کتاب‌های کودک و نوجوان بسیار زیاد است و انتخاب کتاب مناسب این روزها سخت شده. خیلی از والدین زمان زیادی برای تحقیق کردن در مورد این موضوع ندارند و موقع خرید کتاب سردرگم می‌شوند. با وجود این مشکلات، نهادها و کارشناسانی هستند که کارشان معرفی کتاب‌های مناسب برای کودکان است. فهرست لاک‌پشت پرنده هر فصل فهرستی از کتاب‌های مناسب کودک و نوجوان را معرفی می‌کند که معتبر است و می‌توانید با خیال راحت به آن اعتماد کنید. در فصل جدید برنامه «کتاب‌باز» هم بخشی در نظر گرفته شده و در آن کتاب‌های مناسب مربوط به کودک و نوجوان معرفی می‌شود.