کتاب گران نیست

به گزارش جام جم آنلاین میثم کطائیان تهیه کننده برنامه چاپخانه در خصوص موضوع این هفته برنامه گفت: ماده 12 قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان مصوب سال 1348 می‌گوید: «مدت استفاده از حقوق مادی پدیدآورنده موضوع این قانون که به موجب وصایت یا وراثت منتقل می‌شود از تاریخ مرگ پدیدآورنده 30سال است و اگر وارثی وجود نداشته باشد یا بر اثر وصایت به کسی منتقل نشده باشد برای همان مدت به منظور استفاده عمومی در اختیار وزارت‌فرهنگ و هنر قرار خواهد گرفت. مدت حمایت اثر مشترک موضوع ماده 6 این قانون 30سال بعد از فوت آخرین پدیدآورنده خواهد بود.

وی ادامه داد:در سال 1389 در نشست مجلس شورای اسلامی بعد از گذشت 41 سال از تصویب این قانون، بخشی از آن اصلاح شد؛ براساس این اصلاحیه، مدت حمایت اثر مشترک موضوع ماده 6 این قانون از 30سال بعد از فوت پدیدآورنده به 50 سال افزایش یافت.

تهیه کننده "چاپخانه " گفت: برهمین اساس برنامه "چاپخانه " برای بررسی آنچه در حوزه صنعت چاپ کشور اتفاق می​افتد و درخصوص وضعیت نشر و حقوق ناشران و نویسندگان از رادیو کتاب پخش می​شود.

در این برنامه اکبر نصراللهی کارشناس ارشد رشته ارتباطات از دانشگاه علامه طباطبائی و دکتری مدیریت رسانه از سال 1368 که تاکنون در مراکز مختلف علمی و دانشگاهی دروس مختلف ارتباطات را تدریس داشته و در کنار فعالیت تئوریک در حوزه رسانه نیز تجربه کار عملی دارد به عنوان کارشناس مجری در برنامه حاضر است و نوید نوروزی نیز گوینده این برنامه است.

کطائیان در ادامه به موضوعات این برنامه و کارشناسان آن اشاره کرد و گفت: در این برنامه به فراخور موضوع از کارشناسان متخصص در حوزه نشر و نویسندگی دعوت می کنیم که با موضوع بررسی حقوق نویسندگان و ناشران در جامعه و محدودیت های این حوزه نصرت‌الله نیکروش از نویسندگان کشور در برنامه حاضر شدند.

مراجع حامی حقوق نویسندگان پررنگ تر عمل کنند

نصرت‌الله نیکروش در برنامه چاپخانه درباره حقوق ناشران و نویسندگان بیان داشت: حق مؤلفان در سراسر جهان حق کپی رایت رعایت می شود و اگر نویسنده در هرکجای جهان باشد اگر بخواهند کتابش را ترجمه و یا چاپ کنند از وی اجازه می گیرند و با توجه به شماره شابک این حق معنوی و مالی و حقوقی برای نویسنده قائل می​شوند.

وی افزود: یک کتاب برای نویسنده ارزشمند است و باید از حقوقش حراست شود در جامعه ما حقوق مؤلفان آنطور که باید و شاید رعایت نمی​شد که در حال حاضر کمی به این موضوع توجه شده است.

نیکروش در ادامه گفت: در جستجوی اینترنتی یکی از کتاب هایم در خارج از کشور چاپ شد که متأسفانه هیچ دسترسی برای احقاق حقوق نداشتم وبه نظر می​آید کمبود زمان و نبود مرجع خاص و شاید عدم اطلاع نویسندگان از وجود مراجع مربوطه باعث می شود نویسندگان نتوانند به دنبال حقوق خود باشند.

رسانه​ها باید باور مخاطب در سانسور کتاب را تصحیح کنند

درادامه برنامه چاپخانه مطرح شد که حذف بخش های کتاب برای چاپ چالشی برای آینده است و نویسندگانی که امرار معاش آنها از طریق نویسندگی است مورد توجه است که باید بررسی شود و چه باید کرد؛ که نیکروش در این خصوص گفت: در مرحله اول باید گفت حذف بخش های کتاب گسترده نیست در سال 1350 چهارجمله و در سال 1383 نیز هفت جمله از کتابم را حذف کردم و اینگونه خود را قانع کردم که کسی اهل فن و ادب است متوجه نقص می شود، مخاطب غیر منتقد هم متوجه نمی​شود و محلی از اشکال نیست، اما باید گفت کسانی که در بحث حذف کتاب یا جملات یک مؤلف صاحب نظر هستند با دلیل و برهان و بیان چارچوب ها و خط قرمزها نویسندگان را قانع کنند.

در ادامه برنامه رادیو کتاب، یکی از دلایل افول مطالعه در کشور چارچوب های تعریف شده در جامعه مطرح شد که نیکروش در این خصوص گفت: اینکه فیلتر باعث کاهش مطالعه است یک نظر اشتباه است و رسانه ها باید روشنگری کنند و این باور را جای بیندازند که اگر کتابی در دوره ای منع شد و بعد مدتی اجازه نشر گرفت کتابی ناقص نیست بلکه با تغییر عقاید کتابها چاپ می شود و این باور که تغییر و سانسور در کتاب هاست اشتباه است پس در مورد له و علیه این وضع نباید سخن گفت.

حمایت از حقوق نویسندگان مسیر شکوفایی نبوغ نویسندگان را هموار می کند

نصرت‌الله نیکروش با اشاره به ادبیات گفت:از نقطه نظر فرهنگ و ادبیات باید گفت تاریخ و ادبیات ما خدمات مؤثری به بشریت داشته زمانی که در زمان بنی امیه و بنی عباس موسیقی در جوامع منع شد این ادبیات بود که جای موسیقی نقش بزرگی را بازی کرد و در غنای روح اثر گذاشت.

وی افزود:شاعر و نویسنده ای حرفه ای عمل می کند که بتواند زمان خود را در اثر خود منعکس کند و نقش ادبیات بسیار گسترده است که با نشاط و سرور موسیقی را جلوه گر کرد و هم در نقاشی هم با شعر و ادبیات ترسیم تصویر داریم پس امروز هم باید با دقت به ادبیات نگاه کرد و با حفظ و حمایت حقوق نویسندگان باعث رشد و شکوفایی نبوغ نویسندگان باشیم.

در این برنامه نوید نوروزی کارشناس مجری چاپخانه با اشاره به مراحل نشر کتاب که باعث افزایش قیمت کتاب می​شود و مبلغی هم در بخش واسطه ها ناپدید می شود ارزیابی استاد نیکروش را به عنوان یک نویسنده جویا شد که نیکروش در ارزیابی و بررسی این موضوع بیان کرد:در جامعه​ای که واسطه​ها بیشترین سود را می برند مشکل وجود دارد و باید تقاضا کرد دولت به ناشران کمک کند تا 50 درصد واسطه ها را حذف کند. 5 تا 10 درصد نشر برای خرید از ناشر است که وزارت فرهنگ و ارشاد و علوم و آموزش و پرورش برای اشاعه تألیف و تصنیف و اشاعه فرهنگ مطالعه نویسنده را یاری دهند چون نویسندگان می خواهند اندیشه​ای که تقدیم کرده در جامعه نشر داده شود و مبلغ ثابت مورد نظر را بداند وتا مخاطب با قیمتی مناسب کتاب را در اختیار داشته باشد و مکان های مقدسی که ترویج دهنده علم و فرهنگ و هنر هستند حمایت کنند تا مصرف کننده راحت​تر با فرهنگ مطالعه همراه شود.

کتاب گران نیست

وی ادامه داد: کتاب در جامعه ما گران نیست چون براساس نیازهای اولیه و یا کم توجهی به مطالعه مردم حاضرند غذای گران بخورند ولی کتاب نخرند و متأسفانه مؤلف و ناشر کمترین سود را می برند آن هم در جامعه​ای که بر اساس موازین اسلامی به مطالعه و کسب علم توصیه شده است و در حدیث داریم که " طلبوا العلم من المهد إلی اللحد " و هزاران توصیه دیگر. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تسهیلات ویژه برای نویسندگان و ناشران در نظر بگیرد تا تیراژها بالا رود و فرهنگ مطالعه در جامعه گسترش یابد.

وی در ادامه با اشاره به تیراژ چاپ کتاب گفت: ما به دنبال تیراژهای میلیونی نیستیم اما تیراژهایی که هست در چاپ مهم است و پس از آن حمایت از نویسنده اهمیت دارد و اگر کتابی مقبول است باید مورد توجه قرار گیرد و برای همگان معرفی شود و در چاپ کتاب توزیع از اهمیت زیادی برخوردار است اما این توزیع ناقص باشد لازم است نویسنده بداند کتابش را به چه کسی هدیه بدهد و فرهیختگان در اشاعه و توزیع و توضیحش یاریگر نویسنده می​شوند.

جمع آوری متقلبانه تبلیغ نادرستی برای یک کتاب است

نویسنده کتاب « فرهنگ مسخ شده» در برنامه "چاپخانه" رادیو کتاب با اشاره به روش های نادرست تبلیغاتی نیز گفت: بعضی از نویسندگان و یا ناشران برای فروش کتاب های خود پس از پخش کتاب اقدام به جمع آوری آن می کنند و براین اساس که انسان را از هرچه منع کنی به آن حریص تر می شود باعث جلب توجه مخاطب و بالا رفتن فروش پس از نشر مجدد آن خواهد شد که این امر برای طبقه فرهیخته و فرهنگی جامعه قابل قبول نیست و این نوعی تقلب است.

وی افزود: برای اشاعه فرهنگ مطالعه در جامعه باید ضعف فرهنگی جامعه را پوشش داد و فرهنگ سازی زمان بسیاری می برد و باید کارشناسی شود.

اکبر نصراللهی نیز در این برنامه با اشاره به نگاه سلیقه ای ناشران بیان کرد: گاهی ناشر به عنوان سرمایه گذار برای پخش تلاش می کند اما اگر سرمایه گذار نباشد دلسوزانه به اثر نویسنده نگاه نمی کنند و کتاب گاهی اسیر نویسندگان و ناشرانی می شود که با نگاه تجاری به مساله می نگرند و این سلیقه ای دیدن باعث آسیب به این صنعت و فرهنگ می​شود.

وی افزود:در قرار داد ناشر و نویسنده بندی برای چاپ ها ی مجدد وجود ندارد و این شرایطی است که ناشر برای خود حق قائل می شود و به شکلی حق نویسنده ضایع می شود.

نیکروش هم گفت: اگر مادیات و پول هدف برای نویسنده و ناشر شود نه یک وسیله ؛ اصالت اثر نیز از بین می رود و البته تقاضا و تبلیغات هم بسیار مهم است چون تقاضا سلیقه خواستن است و این براساس آگاهی های مخاطب اتفاق می​افتد.

نیکروش یکی از دلایل پایین بودن سرانه مطالعه کتاب در ایران را کم توجهی توزیع کنندگان به توزیع مناسب دانست و گفت: فرهنگ سازی هرچند اهمیت دارد و مخاطب باید بداند چه کتابی را بخواند، اما توزیع کنندگان هم باید تلاش کنند تا کتاب به خوبی به دست مخاطب برسد.

کتاب فرهنگ را می سازد و فرهنگ جامعه سرانه مطالعه را بالا می​برد

وی در ادامه افزود:بسترسازی​های فرهنگی برای مطالعه کتاب و معرفی به دیگران برای اشاعه فرهنگ مطالعه در جامعه امری ضروری است که بخشی از آن بر عهده رسانه است از سوی دیگر در خرید کتاب باید به محتوای کتاب و مطالب ارائه شده در آن توجه داشت و متأسفانه گاهی به علت ضعف فرهنگی زرق و برق و نوع چاپ کتاب ها و جذابیت ظاهری بیش از محتوا مورد توجه مخاطب قرار می​گیرد که این امر نیز باید با فرهنگ سازی صحیح مرتفع شود.

نیکروش مهارت فرهنگ سازی را برای انتخاب کتاب خوب امری مهم دانست و گفت: کتاب و فرهنگ مکمل یک دیگر هستند کتاب فرهنگ ساز است و جامعه را رشد می دهد از طرف دیگر اگر جامعه فرهنگی باشد و نگاه ها متفاوت شود سرانه مطالعه در کشور بالا می​رود و به بیان دیگر فرهنگ و کتاب لازم و ملزوم یکدیگرند.

نویسنده «اتحاد شبنم‌ها»، رسانه ها را ذائقه ساز فرهنگی عنوان کرد و گفت:رسانه ها ذائقه مردم را می سازند و بهتر است این نوع گرایش به بالا و ارتقای فرهنگ باشد تا مردم بتوانند بیشترین بهره های فرهنگی را برده و نویسندگان را وادار به تولید آثار فاخر کنند.

نصرت‌الله نیکروش متولد ۱۳۱۷ هرسین است. او مراحل تحصیل خود را از کرمانشاه آغاز کرد و دیپلم طبیعی خود را در این شهر گرفت.وی در سال 50-51 پس از به خدمت درآمدن درآموزش وپرورش به سمت ریاست آموزش وپرورش شهرستان هرسین رسید، سپس در رشته ‌ادبیات مدرک کاردانی خود را دریافت کرد. نیکروش برای ادامه تحصیل راهی تهران شد کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته‌ علوم سیاسی به پایان رساند و در مقطع دکترا در رشته حقوق بین الملل عمومی فارغ‌التحصیل شد. او از سال ١٣٣٦ به تدریس مشغول است.

نیکروش تاکنون 22جلد کتاب در حوزه شعر و رمان و روانشناسی به چاپ رسانده که از جمله‌ آن‌ها می‌توان به «اتحاد شبنم‌ها»، « فرهنگ مسخ شده»، « مریام» و «افسوس که دیر شد» بابام خروسی مرد بود و... اشاره کرد.

برنامه چاپخانه دوشنبه شب ها ساعت 21 به مدت 55 دقیقه به تهیه کنندگی میثم کطائیان برروی موج اف ام ردیف 5/95 مگاهرتز از رادیو کتاب پخش می شود.