رویش نخستین لاله‌های واژگون در دشت‌های گرمه

دیدن لاله‌های سر به زیر انداخته در دامنه کوهستان‌ها، دل هر شخصی را به وجد می‌آورد. لاله‌های واژگون یکی از گل‌های نادر در دنیاست که فرصت کوتاهی برای رخ‌نمایی در بهار دارد. این گل زیبای وحشی را می‌توان در چند منطقه از ایران همچون منطقه «خُمبی» در خراسان‌ شمالی مشاهده کرد.

 دیدن لاله‌های سر به زیر انداخته در دامنه کوهستان‌ها، دل هر شخصی را به وجد می‌آورد. لاله‌های واژگون یکی از گل‌های نادر در دنیاست که فرصت کوتاهی برای رخ‌نمایی در بهار دارد. این گل زیبای وحشی را می‌توان در چند منطقه از ایران همچون منطقه «خُمبی» در خراسان‌ شمالی مشاهده کرد.

اگر قصد داشتید به دیدن لاله‌های واژگون بروید خوب است بدانید بعضی از مردم محلی آن را به نام «اشک سیاوش» و بعضی به نام «اشک مریم» می‌شناسند. دلیل نخست، افسانه‌ای مربوط به پهلوان اسطوره‌ای ایران باستان است که می‌گویند جایی که خون «سیاوش» اولین بار بر زمین ریخت «پر سیاوش» رویید. گل لاله سرخ رنگی که شاهد این اتفاق بود، سر به زیرانداخت و بر بی گناهی سیاوش گریست. بعد از آن این گل به همان حالت مشغول گریستن ماند و «لاله واژگون» نام گرفت.

لاله واژگون یا لاله نگونسار، گیاهی با گل‌های بسیار زیبا از خانواده سوسن است. رنگ‌های این گل اکثرا قرمز، نارنجی و زرد می باشد که نوع زرد رنگ آن کمیاب تر از انواع دیگر است. گل‌دهی لاله‌های واژگون همراه با گرم شدن هوا و آمدن فصل بهار است و هر ساله هزاران نفر از مردم علاقه مند را از نقاط دور و نزدیک به سوی خود جلب می‌کند. گل لاله واژگون با نام علمی Fritillaria  گیاهی است دیدنی که در هوای لطیف مرغزارهای سرسبز کوهسارهای سربلند و مغرور ایران‌زمین می‌روید. جای‌جای این خاک گهرخیز سرشار از دیدنی‌هایی است که در پهنه‌سار گیتی اگر یگانه نباشد، کمیاب و نایاب است. لاله واژگون که با نام‌های دیگر همچون لاله سرنگون و اشک مریم نیز شناخته می‌شود، ۱۲۰ سانتیمتر از سطح زمین ارتفاع دارد.

منطقه خمبی و سرای شهرستان گرمه واقع در خراسان‌شمالی یکی از مناطق کوهستانی است که دارای دشت وسیعی (حدود ۱۰هکتار) از لاله‌های واژگون زرد رنگ است به طوری‌که این منطقه به عنوان ذخیره‌گاه ژنتیکی لاله واژگون معرفی شد.

با گرم شدن هوا این گل‌ها نیز شکفته می‌شوند به‌طوریکه با روییده شدن آن‌ها پهنه‌ای از زمین رنگ زرد را به خود می‌گیرد و هر گردشگر و شخص را برای سپری کردن ساعاتی از روز وسوسه می کند.

علاوه بر منطقه خمبی، قسمت‌های غربی کوه آلاداغ، منطقه جوزک، کوه پلنگ و بزداغی در مانه و سملقان، کوه بهار و سالوک در جاجرم، قسمت‌هایی از کوه اسدلی در بجنورد و کوه تکل قز در نوار مرزی راز و جرگلان نیز محل رویشگاه این گل است.

اسدی مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی در این رابطه، اظهار کرد: زمان رویش گل های لاله واژگون اواسط فرودین ماه است که تا اواسط اردیبهشت ماه نیز در طبیعت وجود دارند.

وی گفت: این گیاه جزو گیاهان ممنوع القطع است و هیچ کسی اجازه برداشت و چیدن آن را ندارد.

اسدی تاکید کرد: طی دو سه سال گذشته که ویروس کرونا شیوع بیشتری داشت، مردم کمتری در دشت خمبی حضور داشته در نتیجه این گل از خطر برداشت گردشگران در امان باقی مانده بود.

وی خاطرنشان کرد: اما چند سالی است که خشکسالی بلای جان این گل زیبا شده و حتی در سال گذشته، لاله های واژگون گل دهی مناسبی نداشتند.

اسدی تصریح کرد: لگد کوب شدن این گیاه توسط تعدادی از گردشگران و حتی دام ها از دیگر مخاطرات این گیاه به شمار می آید./ خراسان شمالی ـ خبرنگار جام جم ـ اسدالله ابراهیمی