قدرت نمایی ایران در ماجرای تبادل زندانیان

با این وصف، بعد از این‌که آخرین دور مذاکرات در شهریور گذشته در زمینه برجام منجر به احیای توافق نشد و جنگ ترکیبی طرف آمریکای علیه کشورمان در پاییز و زمستان ۱۴۰۱ به شکست انجامید و بعد از آن هم جمهوری اسلامی توفیقاتی را در سطح سیاست خارجی کسب کرد آمریکایی‌ها به این نتیجه رسیدند که توان عقب راندن ایران را در این زمینه ندارند و نهایتا مجبور شدند تا خارج از چارچوب مذاکرات برجام این پرونده را در قالبی مجزا به اجرا بگذارند که این خود یک عقب نشینی برای طرف آمریکایی است.

آمریکایی‌ها در پی آن بودند که حتی اگر می‌شود توافق موقتی مثل توافق کم در برابر کم با ایران منعقد کنند تا در چارچوب آن این تبادل انجام شود که در این مسیر هم به دلیل زیاده خواهی زیادی طرف آمریکایی داشت و به دادن امتیازات زیاد رضایت نمی‌داد ایران مخالف انجام این توافق موقت بود و در نهایت آمریکایی‌ها در بهار سال جاری پذیرفتند که موضوع تبادل زندانیان را به صورت مجزا پیگیری کنند که این البته یک عقب نشینی برای آنان محسوب می‌شد.

موضعگیری‌های طرف اروپایی هم قابل تامل است. در مهر امسال براساس برجام موعد برداشته شدن تحریم‌های سازمان ملل از روی صادرات و واردات موشکی ایران است. اما سه کشور اروپایی برغم تهدیدات قبلی مبنی بر استفاده از مکانیزم ماشه در یک دو ماه گذشته با یک عقب نشینی اعلام کردند که دست به مکانیزم ماشه نخواهند زد، اما تحریم‌های اختصاصی اروپا را نسبت به صادارت و واردات موشکی ایران حفظ خواهند کرد. اعلام این موضوع به معنای آن است که تحریم‌های جهانی که مانع دسترسی‌های ایران، روسیه، چین، کره شمالی و دیگر کشور‌ها بود برداشته خواهد شد، اما مثل گذشته اروپا و آمریکا با ایران به تبادل تکنولوژی موشکی نخواهند پرداخت. البته این نکته هم قابل ذکر است که حتی اگر تحریم‌های اروپا و آمریکا روی صنایع موشکی ایران ملغی می‌شد طبیعی است که آن‌ها همین روش را در پی می‌گرفت. چرا که طرف غربی اساسا مخالف رشد صنایع موشکی ما است و تحت هر شرایطی با جمهوری اسلامی چنین مراوداتی نمی‌داشت. پس حفظ تحریم‌های قبلی اتحادیه اروپا یعنی محدودتر کردن دامنه تحریم‌ها از کل جهان به اتحادیه اروپا و آمریکا است و این موضوع به مثابه یک عقب نشینی بزرگ برای غرب در طی چند ماه گذشته است.

مجموع رخداد‌هایی که در کشور در طول یکسال گذشته در این تقابل بین ایران و آمریکا و سه کشور اروپایی اتفاق افتاد نشان می‌دهد که حداقل در این دو مقطع و بعد از شکست طرف غربی در به زانو درآوردن ایران حالا طرف آمریکایی و اروپایی است که در حال عقب نشینی است و به همین واسطه درباره موضوع تبادل زندانیان در داخل آمریکا و همچنین از سوی رژیم صهیونیستی انتقادات شدید و صریحی به دولت بایدن وارد شده و بسیار به او و همکارانش خرده می‌گیرند.