بورس دستورپذیر نیست

بورس کالای بازاری است که کشف قیمت در آن براساس عرضه و تقاضا انجام می‌شود. فرمولی که وزارت صمت به بورس کالا پیشنهاد می‌دهد و تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان با توجه به سقف، کف عرضه و قیمت، کالای مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند، اما به‌تازگی طرحی به نام تنظیم بازار کالا‌های مشمول عرضه در بورس‌های کالایی در مجلس پیگیری می‌شود که با مخالفت دولت همراه شده است و در مواردی شاهد حمایت وزارت صمت از آن هستیم. این اتفاق که وزارت صمت جداگانه از نظر دولت از یک مصوبه حمایت می‌کند، باعث می‌شود اختلاف‌نظر در بدنه دولت بیشتر شود.

به این دلیل که هیات‌وزیران و معاون اول رئیس‌جمهور صریحا نظر مخالفت خود را در این مورد اعلام کرده‌اند، اما باز هم وزارت صمت به‌دنبال اجرای آن است. این موضوع نه‌تن‌ها باعث سود تولید نمی‌شود بلکه زیان‌هایی را نیز به‌دنبال دارد. دخالت مستقیم دولت چه در تنظیم بازار و چه در کنترل واردات و صادرات، موجب زیان به فعالان بازار می‌شود و دولت صریحا اعلام کرده چنین قصدی ندارد. همچنین گاهی طرح‌های این‌چنینی شرایط را برای برخی سودجویان فراهم می‌کند همان‌طور که در واردات خودرو با امضای طلایی مواجه بودیم. چندی پیش در زمینه واردات دام و طیور و نهاده‌های آن‌ها نیز تولیدکنندگان دچار مشکل شدند، چراکه کالا با ارز تدریجی وارد و با افزوده قیمت چشمگیری به تولیدکنندگان فروخته می‌شد که در نهایت به بسیاری از تولیدی‌ها آسیب وارد کرد. مشکل اصلی تولیدکنندگان، ورود و دخالت دولت در روند بازار است. به‌طور کلی دولت نباید در بورس دخالتی داشته باشد و بازار باید با توجه به شرایط، حرکت خود را مشخص کند. در گذشته یکی از مشکلات اصلی تولیدکنندگان، دخالت‌های فراوان دولت در روند بازار بود حتی در مورد صادرات هم قرارداد‌هایی با دفاتر بین‌المللی عقد می‌شد، اما به‌علت کمبود بار داخلی، صادرات مختل می‌شد.