درخشش در مستطیل سبز با زبان روزه

چهار سال پیش که ماه مبارک رمضان با رقابت‌های باشگاهی در اروپا همزمان شده بود، روزنامه آس اسپانیا با توجه به تعداد زیاد بازیکنان مسلمان در ترکیب تیم‌های لیگ اسپانیا، گزارشی نوشت از حال و هوای فوتبال اسپانیا در رمضان؛ ماهی که به دلیل تلفظ خاصش در زبان اسپانیایی به «رامادان» معروف است.

آن گزارش روزی نوشته شد که روز قبل از آن، کریم‌بن‌زما، ستاره تازه وارد رئالی‌ها به همراه محمد دیارا و لاسانا دیارا با وجود حضور در تمرینات فشرده و بسیار سخت تیم روزه گرفته بودند.

آس در گزارش خود نوشت: تعصب این بازیکنان در رعایت مسائل دینی با وجود سختی آن باعث شده هواداران رئال مادرید نیز به احترام این بازیکنان تا قبل از غروب آفتاب چیزی نخورند.

آن روزها دو ستاره ایرانی اوساسونا یعنی جواد نکونام و مسعود شجاعی هم بشدت زیر ذره‌بین روزنامه‌های اسپانیایی قرار داشتند، به طوری که روزنامه آس نوشت رفتار دینی این دو بازیکن ایرانی می‌تواند برای مردم پامپلونا الگو‌ساز و تاثیرگذار باشد.

البته در منطقه آندولس اسپانیا که مسلمانان بیشتری زندگی می‌کنند رمضان همیشه نمود بیشتری داشته است. شاید سرشناس‌ترین بازیکنی که در این سال‌ها با وجود روزه‌داری نمایشی خیره کننده در فوتبال اسپانیا داشت، فردریک کانوته بود؛ کسی که علاوه بر روزه‌داری در مساجد آندولس مراسم افطاری هم برپا می‌کرد.

کانوته یک مسلمان واقعی است که در ماه مبارک رمضان با سر تعظیم فرود آوردن در برابر فرمان خداوند بزرگ یک ماه روزه‌داری می‌کند و جالب این است که بهترین بازی‌های خود را در همین ماه به نمایش می‌گذارد. او که طی هفت فصل بازی در سویا بیش از 140 بار با پیراهن آن تیم گلزنی کرد از آن روزها می‌گوید و این‌که چطور می‌توانست یک واقعیت به ظاهر ناممکن را در ماه خاصی در سال به ممکن تبدیل کند: بازیکنان مسلمان بسیاری هستند که مردم در انگلیس، اسپانیا، فرانسه و بسیاری از لیگ‌های دیگر چیزی درباره آنها نمی‌دانند. ایمان داشتن و روزه گرفتن در رمضان چیزی نیست که آنها تمایل داشته باشند در موردش صحبت کنند. اعتقاد به باورهای دینی به فوتبال من و فوتبال نیز به سلامتی و قوی شدنم کمک کرده است. بین روزه‌دار بودن و فوتبال بازی کردن هیچ منافاتی وجود ندارد، چون مردمی که اسلام را می‌شناسند، می‌دانند که روزه گرفتن به انسان قدرت می‌دهد.

اظهارات کانوته در حالی است که پزشکان برخی تیم‌ها همچنان با روزه گرفتن بازیکنان مسلمان مشکل دارند و معتقدند باعث ضعف جسمانی آنها می‌شود، اما مهاجم حال حاضر باشگاه بیجینگ گوان چین باورهای دیگری دارد: هم‌تیمی‌هایم این را درک می‌کنند که رمضان فرصتی است برای دستگیری از نیازمندان. در این ماه فعالیت‌های خیرخواهانه اهمیت زیادی برای مسلمانان دارد.

خود من چند سال پیش در مالی موسسه‌ای را برای کمک به کودکان یتیم و آسیب‌پذیر تاسیس کردم. در کشور ما نیاز زیادی به کار برای کودکان بخصوص ایتام احساس می‌شود. پدر من مسلمان به دنیا آمد، اما یتیم بود. او واقعا چیز زیادی در این مورد نمی‌دانست، اما سعی کرد چیزهایی را به من بیاموزد. کودکان، آینده ما هستند و ما همیشه باید سعی کنیم امنیت آنها را تامین کرده و آنها را خوب تربیت کنیم.

برای کانوته بی‌شک خاطره‌انگیزترین بازی دیدار سوپرجام اسپانیا بود که او با زبان روزه دو بار دروازه بارسلونا را گشود تا به همه بگوید روزه‌داری چقدر به لحاظ روحی به او کمک می‌کند. خاطره‌ای نظیر این را عبدالقادر غزال، بازیکن الجزایری تیم سیه‌نا هم داشت؛ او که توانست با زبان روزه دروازه حریف نام‌آشنای خود یعنی میلان ایتالیا را در سری A باز کند و نشان دهد روزه‌داری هیچ تاثیر منفی روی عملکرد بازیکنان مسلمان در ماه رمضان نخواهد گذاشت.

نیکولاس آنلکا، مهاجم فرانسوی تیم وست برومویچ نیز بر روزه‌داری در ماه مبارک تاکید بسیار دارد و حتی دوستان مسلمان خود در لیگ برتر انگلستان را به انجام این فریضه الهی فرامی‌خواند. عبدل سلیم بلال یا همان نیکولاس آنلکا زمانی که در چلسی توپ می‌زد با رفتار خود تا اندازه‌ای نظر مسئولان تیم چلسی را به اسلام عوض کرده بود که در ماه مبارک رمضان نه تنها عرصه را به مسلمانان تیم تنگ نمی‌کردند، بلکه به آنها کمک هم می‌کردند تا به هواداران مسلمان تیم افطاری بدهند.

هرچند امسال ماه مبارک رمضان تداخلی با شروع رقابت‌های لیگ برتر ندارد، اما دو فصل پیش تلاش نزدیک به 40 بازیکن مسلمان شاغل در فوتبال جزیره، برای جا انداختن فرهنگ روزه‌داری در حین مسابقات نتایج درخشانی داشت، به طوری که حالا همه هواداران فوتبالی در انگلیس می‌دانند اسلام و اعمال مذهبی منافاتی با ورزش حرفه‌ای و زندگی اجتماعی ندارد.

روزه‌داران غیرفوتبالی

شاید برای بسیاری از علاقه‌مندان به فوتبال جالب باشد که بدانند مردانی چون فرانک ریبری، کریم بنزما، سمیر نصری، زلاتان ابراهیموویچ، اریک آبیدال و برادران توره همگی در ماه مبارک رمضان با دهان روزه در تمرینات سخت و حرفه‌ای تیم‌های باشگاهی خود حضور پیدا می‌کنند. البته دامنه روزه‌داری در ماه مبارک رمضان به فوتبالیست‌های مطرح جهان که مسلمان هستند، ختم نمی‌شود بلکه در فوتبال آمریکایی که طرفداران زیادی در ایالات متحده آمریکا دارد ستاره‌ای چون حمزه عبدالله با روزه‌داری در این ماه مبارک به اسطوره طرفداران مسلمان تیمش در لیگ حرفه‌ای تبدیل شده است. از سوی دیگر می‌توان به نام‌های مطرح دیگری در این ورزش اشاره کرد. مردانی چون عبدالکریم و ریان حارث که روزه‌داری را در میان ورزشکاران این رشته در ایالات متحده براستی معنی کرده‌اند.

همزمانی ماه مبارک رمضان و جام جهانی پس از 28 سال

جام جهانی به مراحل پایانی خود نزدیک می‌شود، اما در لابه‌لای اخبار این تورنمنت بزرگ هنوز هم اخبار مربوط به روزه‌دار بودن بازیکنان مسلمان جایگاه ویژه‌ای دارد.

این نخستین بار نیست که ماه مبارک رمضان با یک مسابقه مهم بین‌المللی همزمان شده است، اما تقارن آن با جام جهانی پس از 28 سال، باعث شده روزه‌داری بازیکنان مسلمان توجه بسیاری از خبرنگاران را به خود جلب کند.

در این میان برخی بازیکنان خیلی زود موضع رسمی خود را اعلام کرده‌اند. برای مثال مسوت اوزیل، ستاره خط میانی آلمان با اعلام این‌که قصد روزه گرفتن ندارد، گفت: من بازی می‌کنم و می‌خواهم به این کارم ادامه بدهم؛ بنابراین برایم غیرممکن است که امسال بتوانم روزه بگیرم.

اما هستند بازیکنان مسلمانی که با وجود شرایط آب و هوایی برزیل همچنان اصرار دارند در ماه مبارک روزه بگیرند. باکاری سانیا، بال راست تیم ملی فوتبال فرانسه در این باره می‌گوید: هر شخصی آزاد است تا هر آنچه را که می‌خواهد انجام دهد. من همواره به کسانی که روزه نمی‌گیرند احترام می‌گذارم با این حال بر این باورم که در روزه‌داری در جریان جام جهانی برای من مشکل‌ساز نخواهد بود؛ بنابراین دلیلی ندارد تا روزه خودم را بشکنم. نباید در انجام فرایض دینی دلیل‌تراشی و توجیه کرد. در این میان موضع دیدیه دشام، سرمربی تیم ملی فرانسه هم در نوع خودش قابل توجه است. او که پیش از این تصمیم به روزه گرفتن یا نگرفتن را به خود بازیکنان واگذار کرده بود، در مصاحبه با فرانس پرس گفت: این یک موضوع خیلی حساس و دقیق است و جای تصمیم‌گیری من نیست. ما به مذهب همه احترام می‌گذاریم و امروز هم نخستین باری نیست که ما با چنین شرایطی مواجه می‌شویم. من به هیچ وجه از این مساله نگران نیستم و می‌دانم که همه خواهند توانست خود را با این شرایط وفق دهند.

در چنین شرایطی که بازیکنان باید در ساعت‌های 13 یا 17 به میدان بروند، رعایت توصیه‌های پزشکی راه حل مناسبی برای جلوگیری از ترک روزه‌داری و بازی کردن توأمان در جام جهانی است.

حکیم چلبی، پزشک سابق باشگاه پاری‌سن ژرمن که به عنوان کارشناس فیفا در این موضوع فعالیت می‌کند، می‌گوید: در ماه رمضان خطر مصدومیت، بویژه در ناحیه کمر، مفاصل و عضلات افزایش می‌یابد که این مساله به دلیل از دست رفتن آب بدن است، نه کمبود مواد غذایی. در چنین شرایطی سطح و میزان تغذیه باید تغییر کند و کیفیت مواد غذایی نیز با انطباق بیشتر با ورزش باید اصلاح شود و بازیکنان از مواد غذایی آبدار بیشتر استفاده کنند. همچنین چیزی که بیشتر مورد توصیه قرار می‌گیرد، این است که افراد خواب نیمروزی طولانی‌تری داشته باشند تا خواب از دست رفته‌شان را جبران کنند.