شتاب در دنیای اطلاعات

طی سال‌های اخیر و با رشد پرسرعت زیست‌بوم استارت‌آپی کشور، شتاب‌دهنده‌ها به یکی از اصلی‌ترین بازیگران این حوزه تبدیل‌شده‌اند. استارت‌آپ‌های نوپا غالبا تازه‌کار و در مقابل فضای حاکم بر بازار و شرایط آن بی‌تجربه هستند؛ از سوی دیگر ایده‌های خام نیز به خودی خود و در وهله اول ممکن است جذابیت و کارایی لازم برای تبدیل شدن به محصولی پرمخاطب را نداشته باشد. از این رو مراکز شتاب‌دهی به عنوان بستری حمایتی با شناسایی ایده‌های پرظرفیت و ارزشمند، اقدام به سرمایه‌گذاری در این استارت‌آپ‌های نوپا کرده و زمینه رشد و ورود آنها به بازار را با ارائه راهنمایی و مشاوره فراهم می‌آورند‌ اما ظرفیت و توانمندی شتاب‌دهنده‌ها در ارائه خدمات و موفقیت در دوره‌های شتابدهی متفاوت است؛ از این‌رو دفتر ساماندهی و توسعه زیرساخت‌های فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در نظام جدید ارزیابی شتاب‌دهنده، براساس فعالیت‌ها و سوابق شتاب‌دهنده‌ها، در صورتی که بتوانند بر مبنای شاخص‌ها امتیاز لازم را کسب کنند، گواهی صلاحیت در دو سطح یک و دو با اعتبار دوساله صادر می‌‌کند. شتاب‌دهنده کسب‌وکار پویان از اولین مجموعه‌هایی است که موفق به اخذ این گواهی شده است.

گرایش و تمایل نسل جوان به فعالیت در حوزه‌های نوپا و جدیدی مانند اینترنت اشیاء، تجارت الکترونیک، شهر هوشمند و... نیز زمینه‌ساز توجه ویژه بازیگران زیست‌بوم نوآوری کشور به این حوزه شده‌ است. این فناوری‌ها این روزها به راهکارهای فناورانه برای حل مشکلات بسیاری از حوزه‌ها از جمله کشاورزی تبدیل شده‌ است؛ از این رو «شتاب‌دهنده کسب‌وکار پویان» در تبریز با تمرکز بر فعالیت تخصصی در زمینه فناوری اطلاعات، خانه بسیاری از استارت‌آپ‌های نوپای غرب کشور شده‌ است.

میانبر موفقیت
شتاب‌‌دهنده‌ها به نوعی تقش تسهیل‌گری در روند تولد تاموفقیت نهایی یک استارت‌آپ نوپا راایفا می‌کنند. به عقیده دکتر حسن اصیل، مدیرعامل شتاب‌دهنده پویان تجربه فعالیت در زیست‌بوم نوآوری ایران ثابت کرده که در سال‌های اخیر استارت‌آپ‌هایی که زیرنظر شتاب‌دهنده‌ها مراحل رشد اولیه خود را طی کرده‌اند، احتمال موفقیت بسیار بیشتری نسبت به سایر استارت‌آپ‌ها دارند. دلیل اصلی این موفقیت را می‌توان برنامه‌ریزی اصولی و دقیق، طرح‌ریزی هدفی مشخص و حرکت مداوم به سمت آن زیرنظر و با هدایت متخصصان حوزه کسب‌وکار دانست. دکتر اصیل در ادامه می‌افزاید: ایده‌های جدید پس از طی مراحل ارزیابی و پذیرش در شتاب‌دهنده پویان تمامی مراحل رشد اولیه و تا خروج از مرحله شتابدهی را بر اساس یک برنامه مدون و اصولی طی‌خواهند کرد. از جمله این برنامه‌ها می‌توان به بهره‌گیری از مشاوران تخصصی در زمینه‌هایی مانند مدیریت عمومی و تخصصی، مهارت‌های نرم، بازرایابی و فروش برای مهارت‌افزایی فعالان استارت‌آپ‌ها اشاره ‌کرد. تاکنون بیش از۴۰ استارت‌آپ فعال درحوزه‌های متنوع فناوری اطلاعات عمومی وتخصصی کشاورزی زیرنظر شتاب‌دهنده‌ پویان دوره شتابدهی خود را طی کرده و وارد بازار شده‌اند.

ارزیابی موثر
نظام ارزیابی، بستری برای شناسایی دقیق، پایش، سطح‌بندی وبه نوعی اصلی‌ترین معیار سنجش موفقیت یک مجموعه در بین بازیگران زیست‌بوم نوآوری کشور است. درسال جاری نظام ارزیابی شتاب‌دهنده‌ها پس ازگذشت نزدیک به یک دهه از سوی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری به صورت پایه‌ای بازنویسی و دچار تغییر و تحولات اساسی شد. دکتر اصیل معنقد است که فعالیت‌های گسترده شتاب‌دهنده پویان در حوزه‌های فناوری اطلاعات و کشاورزی و موفقیت‌های چشمگیر آن سبب شد تا پویان از اولین مجموعه‌هایی در کشور باشد که موفق به اخذ گواهی صلاحیت در نظام جدید ارزیابی شتاب‌دهنده می‌شود. وی تصریح می‌کند: از آنجا که نظام جدید ارزیابی به صورت برنامه‌ای دقیق، کامل و مدون ارائه شده، اخذ گواهی صلاحیت آن مستلزم ارائه مستندات کامل و طی‌ مراحل زیادی است. همین جامعیت کامل نظام جدید ارزیابی نیز مزایای خاص و ویژه‌ای را برای مجموعه‌های که موفق به اخذ گواهی صلاحیت می‌شوند، همراه دارد. ازجمله این مزایا، کسب گواهی دانش‌بنیان به صورت خوکار، بدون طی تشریفات و مراحل قانونی نظام گذشته است که از اهمیت و ارزشمندی بسیار بالایی برخوردار است. 
دکتر اصیل در ادامه می‌افزاید: نظام جدید ارزیابی به صورت تقریبی بر مبنایی شبیه به احراز صلاحیت دانش‌بنیان‌ها تدوین شده‌ و با بررسی مستندات، بازدید میدانی از امکانات، مصاحبه بااستارت‌آپ‌های تحت‌‌پوشش‌و...مراحل امتیازدهی ودسته‌بندی شتاب‌دهنده‌ها به دوگروه الف و ب تقسیم می‌شود.به گفته این فعال حوزه‌شتابدهی، نظام جدیدارزیابی دارای دقت بالاو سخت‌گیری‌های زیادی است اما درصورتی که شتاب‌دهنده‌ای موفق به اخذ گواهی صلاحیت و قرارگیری در گروه الف شتاب‌دهنده‌ها شود، مزایای بسیار زیادی ازجمله دانش‌بنیان‌شدن راه به همراه دارد که زمینه‌ساز گسترش بهتر فعالیت‌ها و تسهیل سایر امور جاری برای شتاب‌دهنده می‌شود.