گزارش پیشران از یازدهمین دوره برگزاری نمایشگاه تجهیزات، مواد آزمایشگاهی و تست و آزمون پیشرفته «ایران‌ساخت»
حمایت ازتولید بومی با اسم رمز ایران‌ساخت
فرهنگسازی برای استفاده از محصولات ساخت ایران و اعتماد به برندهای ایرانی از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌بوم نوآوری و فناوری در ارتباط صنعت کشور به شمار می‌رود. سال‌های طولانی اتکا بر اقتصاد نفتی، بخش تولیدی کشور را تضعیف کرده و فرهنگ کشور را به سمت کشوری مصرف‌کننده سوق داده بود؛ تا جایی که حتی برای کوچک‌ترین و ساده‌ترین محصولات رو به واردات برده بودیم.
این موضوع به‌ویژه درخصوص تجهیزات تخصصی و تحقیقاتی کشور را آسیب‌پذیرتر کرده بود؛ نقطه ضعفی که شاهد آسیب‌های آن در دوران تحریم‌ها علیه کشور بودیم اما شاید همین تلنگر نیاز بود تا باور به توانمندی‌های موجود در کشور شکل بگیرد و کم‌کم با حمایت‌های مختلف از تولیدات داخلی، چرخ‌های صنعت کشور به شکل خودکفاتری به چرخش درآید. نمایشگاه «ایران‌ساخت» شاید از بهترین نمونه‌های همین باور به توانمندی‌های داخلی برای رفع نیازهای کشور تارسیدن به بازارهای بین‌المللی باشد.پس‌از۱۰سال برگزاری‌موفق نمایشگاه تجهیزات، موادآزمایشگاهی وتست وآزمون پیشرفته «ایران‌ساخت» امسال یازدهمین دوره از این نمایشگاه با نگاه ویژه‌تر به توسعه سبد محصولات و بازار نمایشگاه، از۱۲تا۱۵ دی۱۴۰۲ با حضور۳۲۳ شرکت دانش‌بنیان و ارائه بیش از۱۰هزارمحصول درمحل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شد.
با آغاز تحریم‌ها علیه کشور، مشکلات مختلفی بر سر راه تأمین مواد و تجهیزات آزمایشگاهی در کشور به‌وجود آمده بود که عملا امکان تداوم روندهای پژوهشی را با چالش روبه‌رو کرده بود. سال‌هایی که نه امکان خرید تجهیزات امکان‌پذیر بود نه شرکت‌های خارجی براساس تعهدات‌شان نسبت به محصولاتی که فروخته بودند، حاضر به ارائه خدمات پس از فروش بودند؛ همین موضوع زمینه باور به توانمندی‌های داخلی در این حوزه را فراهم کرد. ساخت تجهیزات و مواد آزمایشگاهی از نمونه‌های ساده‌تر و با امکانات اولیه آغاز شد؛ در سال‌های اول هنوز ظاهر دستگاه‌ها یا مواد مصرفی آزمایشگاهی آنچنان حرفه‌ای نبود و بسیاری از محققان با شک و تردید به سراغ خرید آنها می‌آمدند اما معاونت علمی و فناوری ابتکار عمل را به دست گرفت و با حمایت ویژه‌ای که از این تولیدات کرد و تخصیص رایانه حمایتی برای خرید این محصولات، مسیر پیش روی تولیدکنندگان را هموار کرد. حالا امسال نمایشگاه ایران‌ساخت در آغاز دهه دوم فعالیتش شاهد حضور ۳۲۳ شرکت با ۱۰۳۵۶ محصول بود. نمایشگاه روز سه‌شنبه ۱۲دی۱۴۰۲ با حضور معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و جمعی از روسای وزارتخانه‌ها به صورت رسمی آغاز به کار کرد. همچنین دکتر روح‌ا... دهقانی فیروزآبادی، در اولین روز نمایشگاه از ۹ محصول جدید این حوزه رونمایی کرد. این دوره از نمایشگاه میزبان حضور مسئولان و مقامات وزارتخانه‌ها و نهادهای مرتبط، سفیر ازبکستان وهیات‌های تجاری عراق، افغانستان وازبکستان بود.طی چهارروزبرگزاری نمایشگاه ۷۰۰پیش‌فاکتور برای حدود ۱۰۰۰محصول به ارزش ۵۸۸میلیارد تومان صادر شد که ۱۱۰میلیارد تومان آن سهم یارانه تخصیصی از سوی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان خواهد بود و این یعنی «ایران‌ساخت» به نشانی قابل اعتماد تبدیل شده است.
ابتکاری برای باور تولید ملی
ازدکتر رضا اسدی‌فرد، معاون توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و رئیس دوره‌های اول تا هشتم این نمایشگاه درخصوص چگونگی شکل‌گیری این رویداد پرسیدیم؛ او می‌گوید: در سال‌های اول شکل‌گیری معاونت علمی و فناوری برخی از تجهیزات آزمایشگاهی تولید شده را خریداری و برای استفاده به دانشگاه‌ها می‌دادیم و بازخوردهای آن را دریافت می‌کردیم. کم‌کم با پیشرفت این روند، برای این که بتوانیم این حمایت را به همه شرکت‌های تولیدکننده و همه دانشگاه‌ها تعمیم دهیم در سال ۱۳۹۲ به معاون علمی و فناوری وقت پیشنهاد دادیم که این اقدام را به رویدادی سالانه تبدیل کنیم. در اردیبهشت۹۲ اولین دوره نمایشگاه مواد و تجهیزات آزمایشگاهی ایران‌ساخت با حضور ۹۰ شرکت برگزار شد که مورد استقبال خوبی از سوی دانشگاه‌ها قرار گرفت.» وی با اشاره به این که حمایت از محصولات ایرانی و فرهنگسازی در‌این‌خصوص از دغدغه‌های مقام‌معظم رهبری بوده است، می‌افزاید: شاید بتوان ایران‌ساخت را الگوی عملی قابل توسعه‌ای برای این موضوع دانست، زیرا علاوه بر حمایت‌های دولتی که خریداران را به سمت خرید محصولات تولید داخل سوق می‌داد، مدل‌های مالی نوآورانه‌ای هم برای این نمایشگاه درنظر گرفته شده بود که هم نگرانی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی از بابت کیفیت محصول راحت باشد و هم شرکت‌ها دغدغه دریافت هزینه از این مراکز را نداشته باشند.به گفته دکتر اسدی‌فرد طی دوره‌های برگزاری این نمایشگاه رفته‌رفته مدل حمایت‌ها و بررسی کیفیت محصولات پخته‌تر شد و با حمایتی که در این سال‌ها از شرکت‌های تولیدکننده شده است، محصولات تولیدی به محصولات بسیار پیچیده‌تر با فناوری‌های پیشرفته ارتقا پیدا کرده‌اند.
تحول رویکردها برای احیای بازار ایران‌ساخت
با توجه به این که بسیاری از تجهیزات آزمایشگاهی تا سال‌ها پاسخگوی نیاز مراکز آموزشی، پژوهشی و دانشگاهی هستند و طی یک دهه فعالیت ایران‌ساخت با حمایت‌های تخصیص داده شده از سوی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای خرید مواد و تجهیزات آزمایشگاهی تقریبا همه این مراکز تجهیزات مورد نیاز خود را خریداری کرده بودند، نیاز بود تا تحولی در محصولات عرضه شده و دامنه مخاطبان ایران‌ساخت در دهه دوم فعالیت این نمایشگاه ایجاد شود. دکتر مشایخ، معاون توسعه اقتصاد دانش‌بنیان معاونت علمی و فناوری و رئیس دوره یازدهم نمایشگاه ایران‌ساخت در‌این رابطه توضیح می‌دهد: با توجه به تحول در مأموریت‌های معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و تغییرات رویکردی که در دوره جدید به سمت توسعه کلان محصولات دانش‌بنیان اعمال شده است و از سوی دیگر اشباع شدن بازار تجهیزات و مواد آزمایشگاهی طی یک دهه فعالیت نمایشگاه، نیاز بود تا رویکردی تحولی درخصوص محصولات و دامنه مخاطبان در این دوره اعمال شود.وی با اشاره به افزایش دامنه نمایشگاه توضیح می‌دهد: اضافه شدن بخش تجهیزات و لوازم تست و آزمون صنعتی و ورود عرضه‌کنندگان جدید به نمایشگاه موجب شد شرکت‌هایی که طی ۱۰سال محصول خود را ارائه، بازخوردهای آن را دریافت و محصولات‌شان را ارتقا بخشیده بودند به سمت بازارهای بزرگ‌تری هدایت شوند. به همین علت اضافه شدن بخش تجهیزات و لوازم تست و آزمون پیشرفته زمینه تعامل این شرکت‌ها را با شرکت‌های بزرگ صنعتی و ورود به زمین اثرگذاری بزرگ‌تر فراهم کرد و از سوی دیگر شاهد حضور شرکت‌های جدیدی هم در این دوره از نمایشگاه بودیم. در این دوره از نمایشگاه، ۳۲۳ شرکت پس از فرآیندهای ارزیابی در نمایشگاه حاضر شده بودند و ۱۰ هزار و ۳۵۶ محصول را به مخاطبان این نمایشگاه عرضه کردند.
افزایش دامنه حمایت‌ها
از دیگر تفاوت‌های این دوره از نمایشگاه به گفته دکتر مشایخ، تعمیم یارانه خرید به سایر بازیگران زیست‌بوم نوآوری بود. او در این خصوص توضیح می‌دهد: «در این دوره علاوه بر تخصیص یارانه به مراکز دانشگاهی و پژوهشی، توسعه زیرساخت‌های آزمایشگاهی، کارگاهی و صنعتی زیرساخت‌های زیست‌بوم نوآوری شامل مراکز نوآوری، شتاب‌دهنده‌ها، کارخانه‌های نوآوری و مراکز هم‌آفرینی را هم مطابق با سطح حمایت تجهیزات عرضه شده در نمایشگاه در دستور کار قرار دادیم تا این مراکز نیز بتوانند از حمایت‌های موجود برای تجهیز و به‌روزرسانی دستگاه‌های مورد نیازشان بهره‌مند شوند.»
حمایت از تولیدات بار اول از رویکردهای جدید دیگری است که در دوره جدید معاونت علمی و فناوری در حال پیگیری است. دکتر مشایخ با اشاره به استفاده از ظرفیت‌های قانون جهش تولید دانش‌بنیان برای جذب مخاطبان در این دوره از نمایشگاه توضیح می‌دهد: «در این دوره از نمایشگاه با هماهنگی‌های صورت گرفته مطابق بند ب ماده۱۱قانون جهش تولید، موسسات تولید و خدماتی دارای پروانه بهره‌برداری با تأیید دبیرخانه نمایشگاه می‌توانستند در صورت سفارش ساخت بار اول تجهیزات فناورانه و نوآورانه، مشمول اعتبار مالیاتی تا صد درصد هزینه‌های ساخت نمونه اول شوند. همچنین تجهیزات تست و آزمون خریداری شده برای پروژه‌های تحقیق و توسعه موردتأیید معاونت علمی وفناوری، به میزان استهلاک سالانه دستگاه مشمول اعتبار مالیاتی خواهند بود.»
در مسیر توانمندسازی دانش‌بنیان‌ها
برنامه‌های جانبی از مهم‌ترین بخش‌های هر نمایشگاه به شمار می‌رود؛ در این دوره از نمایشگاه ایران‌ساخت نیز شاهد برگزاری رویدادهایی از‌جمله نشست‌های B۲B و کارگاه‌های تخصصی بودیم. طی سه روز ابتدایی نمایشگاه هفت کارگاه تخصصی ویژه فعالان و صاحبان مجموعه‌های دانش‌بنیان برگزار شد. نیازسنجی صحیح و به‌روزبودن مباحث کارگاه‌ها و بهره‌گیری از اساتید و ارائه‌دهندگان متخصص سبب استقبال دانش‌بنیان‌ها از این کارگاه‌ها شد. این کارگاه‌ها در جهت کمک به آشنایی و هم‌افزایی متخصصان شرکت‌ها، به سبک گفت‌وگومحور و با مشارکت شرکت‌کنندگان برگزار شد.اولین کارگاه‌های برگزارشده، کارگاه «ایجاد و توسعه مراکز هم‌آفرینی» بود که هدف آن آشنایی بیشتر دانش‌بنیان‌ها با بازیگران جدید زیست‌بوم نوآوری کشور بود. از آنجا که مسائل مالی و هزارتوی قوانین ریز و درشت مالیاتی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های دانش‌بنیان‌هاست، کارگاه «معرفی معافیت و اعتبار مالیاتی» پرمخاطب‌ترین کارگاه نمایشگاه این دوره بود.مسأله ورود دانش‌بنیان‌ها به بازارهای جهانی از اهداف مهم یازدهمین دوره نمایشگاه ایران‌ساخت بود؛ از این رو کارگاه «حمایت‌های مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری از شرکت‌های باشگاه صادراتی دانش‌بنیان» و کارگاه «حمایت گمرک و استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان» به جهت آشنایی مجموعه‌ها با روندهای قانونی و تسهیل ورود به بازارهای جهانی برگزار شد. همچنین کارگاه «ارزیابی و بررسی مجدد شرکت‌های دانش‌بنیان» برای معرفی نظام جدید ارزیابی، کارگاه «معرفی برنامه تولید بار اول» و کارگاه «راه‌حل‌های تولید کم‌تیراژ مبتنی بر ساخت افزایشی» از دیگر کارگاه‌های آموزشی ارائه شده در این نمایشگاه بود که فرصت خوبی را برای شرکت‌های حاضر در نمایشگاه برای آشنایی هرچه بیشتر با تحولات جدید، حمایت‌ها و قوانین مصوب شده در زیست‌بوم نوآوری و فناوری فراهم کرده بود.
بیش از ۹۰ نشستB۲B
از مهم‌ترین رویدادهای جانبی هر نمایشگاه تجاری، برگزاری نشست‌های B۲B است که فرصت تعامل و تبادلات تجاری را فراهم می‌کند. در دوره یازدهم ایران‌ساخت با توجه به نگاه ویژه به افزایش دامنه ارائه محصولات حاضر در نمایشگاه به بازارهای بین‌المللی، برنامه‌هایی برای حضور هیأت‌های تجاری از سه کشور افغانستان، عراق و ازبکستان ترتیب داده شده بود تا ضمن بازدید از محصولات ارائه شده بتوانند با شرکت‌های دانش‌بنیان برای نیازهای فناورانه‌شان پای میز مذاکره بنشینند. برهمین اساس روز دوم و سوم نمایشگاه شاهد برگزاری ۹۷ نشست B۲B میان شرکت‌های دانش‌بنیان با طرف‌های عراقی و افغان بود. مهدی آرمان، مدیر بخش B۲B در نمایشگاه ایران‌ساخت عنوان می‌کند: «با همکاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری و مرکز «آی هیت» تهران فضایی را فراهم کرده‌ایم تا شرکت‌ها بتوانند با هیأت‌های خارجی تعامل کرده و جلساتی را به منظور آشنایی با یکدیگر و نوع فعالیت خود داشته‌باشند. هیأت‌های خارجی که در نمایشگاه امسال حضور پیدا کرده‌اند با توجه به محدودیت‌های تعطیلات ژانویه که وجود داشت، تنها از عراق و افغانستان بوده‌اند. ما روز دوم نمایشگاه را به افغانستان و روز سوم را به هیأت‌های عراقی اختصاص دادیم.» به گفته آرمان، این تعاملات B۲B که بین شرکت‌های خارجی و شرکت‌های داخلی انجام شده تنها جلسه معارفه و آشنایی بین دو طرف محسوب می‌شود و در همین زمان کوتاه انتظار شکل‌گیری تفاهم‌نامه‌ای وجود ندارد. اما تقریبا بعد از گذشت دو هفته، با شرکت‌های خارجی ارتباط گرفته و از چند و چون ارتباط‌شان با طرف ایرانی پرس و جو خواهدشد.
افزایش سطح همکاری فناورانه ازبکستان با ایران تا ۱۰۰۰ میلیون دلار
همکاری فناورانه میان ایران و ازبکستان در ماه‌های اخیر به صورت جدی در حال پیگیری است. در مهر ماه امسال دکتر دهقانی، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور همراه رئیس مرکز تعاملات بین‌المللی علمی و فناوری معاونت علمی و چند نفر از مدیران همزمان با هفته نوآوری ازبکستان به این کشور سفر کردند. در این سفر قرار شد از توسعه همکاری‌های مستقیم بین شرکت‌های دانش‌بنیان دو کشور و پروژه‌های استارت‌آپی مشترک حمایت کنند و به این ترتیب استارت‌آپ‌های ایران و ازبکستان به بازارهای یکدیگر راه یابند. در ادامه این همکاری‌ها و تبادلات فناورانه، نمایشگاه ایران‌ساخت در روز سوم برگزاری میزبان حضور هیأتی بلندپایه از دانشگاه‌های ازبکستان به همراه فریدالدین نصری اف، سفیر جمهوری ازبکستان بود. سفیر جمهوری ازبکستان پس از بازدید از دستاوردهای شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدکننده تجهیزات و مواد آزمایشگاهی و تست و آزمون پیشرفته، گفت: «در این نمایشگاه هیأتی از جمهوری ازبکستان برای بررسی فناوری‌های جدیدی که از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی عرضه شده است، آمده بودند. هدف ما از این بازدید این بود که فناوری‌های منطبق بر نیازهای کشور ما را که در این نمایشگاه عرضه شده، مورد ارزیابی قرار دهیم تا بتوانیم این فناوری‌ها را به جمهوری ازبکستان منتقل کنیم.»سفیر جمهوری ازبکستان، افزود: «در سال گذشته میلادی همکاری ما با ایران در حوزه‌های فناوری به حدود ۵۰۰ میلیون دلار رسید و برنامه داریم این میزان را به هزار میلیون دلار افزایش دهیم.» وی این همکاری‌ها را اقدامی موثر برای هر دو کشور ایران و ازبکستان توصیف کرد و یادآور شد: «اولویت‌های همکاری فناورانه ما با ایران در حوزه‌های کشاورزی و نساجی است.»
با آغاز تحریم‌ها علیه کشور، مشکلات مختلفی بر سر راه تأمین مواد و تجهیزات آزمایشگاهی در کشور به‌وجود آمده بود که عملا امکان تداوم روندهای پژوهشی را با چالش روبه‌رو کرده بود. سال‌هایی که نه امکان خرید تجهیزات امکان‌پذیر بود نه شرکت‌های خارجی براساس تعهدات‌شان نسبت به محصولاتی که فروخته بودند، حاضر به ارائه خدمات پس از فروش بودند؛ همین موضوع زمینه باور به توانمندی‌های داخلی در این حوزه را فراهم کرد. ساخت تجهیزات و مواد آزمایشگاهی از نمونه‌های ساده‌تر و با امکانات اولیه آغاز شد؛ در سال‌های اول هنوز ظاهر دستگاه‌ها یا مواد مصرفی آزمایشگاهی آنچنان حرفه‌ای نبود و بسیاری از محققان با شک و تردید به سراغ خرید آنها می‌آمدند اما معاونت علمی و فناوری ابتکار عمل را به دست گرفت و با حمایت ویژه‌ای که از این تولیدات کرد و تخصیص رایانه حمایتی برای خرید این محصولات، مسیر پیش روی تولیدکنندگان را هموار کرد. حالا امسال نمایشگاه ایران‌ساخت در آغاز دهه دوم فعالیتش شاهد حضور ۳۲۳ شرکت با ۱۰۳۵۶ محصول بود. نمایشگاه روز سه‌شنبه ۱۲دی۱۴۰۲ با حضور معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و جمعی از روسای وزارتخانه‌ها به صورت رسمی آغاز به کار کرد. همچنین دکتر روح‌ا... دهقانی فیروزآبادی، در اولین روز نمایشگاه از ۹ محصول جدید این حوزه رونمایی کرد. این دوره از نمایشگاه میزبان حضور مسئولان و مقامات وزارتخانه‌ها و نهادهای مرتبط، سفیر ازبکستان وهیات‌های تجاری عراق، افغانستان وازبکستان بود.طی چهارروزبرگزاری نمایشگاه ۷۰۰پیش‌فاکتور برای حدود ۱۰۰۰محصول به ارزش ۵۸۸میلیارد تومان صادر شد که ۱۱۰میلیارد تومان آن سهم یارانه تخصیصی از سوی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان خواهد بود و این یعنی «ایران‌ساخت» به نشانی قابل اعتماد تبدیل شده است.
ابتکاری برای باور تولید ملی
ازدکتر رضا اسدی‌فرد، معاون توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و رئیس دوره‌های اول تا هشتم این نمایشگاه درخصوص چگونگی شکل‌گیری این رویداد پرسیدیم؛ او می‌گوید: در سال‌های اول شکل‌گیری معاونت علمی و فناوری برخی از تجهیزات آزمایشگاهی تولید شده را خریداری و برای استفاده به دانشگاه‌ها می‌دادیم و بازخوردهای آن را دریافت می‌کردیم. کم‌کم با پیشرفت این روند، برای این که بتوانیم این حمایت را به همه شرکت‌های تولیدکننده و همه دانشگاه‌ها تعمیم دهیم در سال ۱۳۹۲ به معاون علمی و فناوری وقت پیشنهاد دادیم که این اقدام را به رویدادی سالانه تبدیل کنیم. در اردیبهشت۹۲ اولین دوره نمایشگاه مواد و تجهیزات آزمایشگاهی ایران‌ساخت با حضور ۹۰ شرکت برگزار شد که مورد استقبال خوبی از سوی دانشگاه‌ها قرار گرفت.» وی با اشاره به این که حمایت از محصولات ایرانی و فرهنگسازی در‌این‌خصوص از دغدغه‌های مقام‌معظم رهبری بوده است، می‌افزاید: شاید بتوان ایران‌ساخت را الگوی عملی قابل توسعه‌ای برای این موضوع دانست، زیرا علاوه بر حمایت‌های دولتی که خریداران را به سمت خرید محصولات تولید داخل سوق می‌داد، مدل‌های مالی نوآورانه‌ای هم برای این نمایشگاه درنظر گرفته شده بود که هم نگرانی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی از بابت کیفیت محصول راحت باشد و هم شرکت‌ها دغدغه دریافت هزینه از این مراکز را نداشته باشند.به گفته دکتر اسدی‌فرد طی دوره‌های برگزاری این نمایشگاه رفته‌رفته مدل حمایت‌ها و بررسی کیفیت محصولات پخته‌تر شد و با حمایتی که در این سال‌ها از شرکت‌های تولیدکننده شده است، محصولات تولیدی به محصولات بسیار پیچیده‌تر با فناوری‌های پیشرفته ارتقا پیدا کرده‌اند.
تحول رویکردها برای احیای بازار ایران‌ساخت
با توجه به این که بسیاری از تجهیزات آزمایشگاهی تا سال‌ها پاسخگوی نیاز مراکز آموزشی، پژوهشی و دانشگاهی هستند و طی یک دهه فعالیت ایران‌ساخت با حمایت‌های تخصیص داده شده از سوی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای خرید مواد و تجهیزات آزمایشگاهی تقریبا همه این مراکز تجهیزات مورد نیاز خود را خریداری کرده بودند، نیاز بود تا تحولی در محصولات عرضه شده و دامنه مخاطبان ایران‌ساخت در دهه دوم فعالیت این نمایشگاه ایجاد شود. دکتر مشایخ، معاون توسعه اقتصاد دانش‌بنیان معاونت علمی و فناوری و رئیس دوره یازدهم نمایشگاه ایران‌ساخت در‌این رابطه توضیح می‌دهد: با توجه به تحول در مأموریت‌های معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و تغییرات رویکردی که در دوره جدید به سمت توسعه کلان محصولات دانش‌بنیان اعمال شده است و از سوی دیگر اشباع شدن بازار تجهیزات و مواد آزمایشگاهی طی یک دهه فعالیت نمایشگاه، نیاز بود تا رویکردی تحولی درخصوص محصولات و دامنه مخاطبان در این دوره اعمال شود.وی با اشاره به افزایش دامنه نمایشگاه توضیح می‌دهد: اضافه شدن بخش تجهیزات و لوازم تست و آزمون صنعتی و ورود عرضه‌کنندگان جدید به نمایشگاه موجب شد شرکت‌هایی که طی ۱۰سال محصول خود را ارائه، بازخوردهای آن را دریافت و محصولات‌شان را ارتقا بخشیده بودند به سمت بازارهای بزرگ‌تری هدایت شوند. به همین علت اضافه شدن بخش تجهیزات و لوازم تست و آزمون پیشرفته زمینه تعامل این شرکت‌ها را با شرکت‌های بزرگ صنعتی و ورود به زمین اثرگذاری بزرگ‌تر فراهم کرد و از سوی دیگر شاهد حضور شرکت‌های جدیدی هم در این دوره از نمایشگاه بودیم. در این دوره از نمایشگاه، ۳۲۳ شرکت پس از فرآیندهای ارزیابی در نمایشگاه حاضر شده بودند و ۱۰ هزار و ۳۵۶ محصول را به مخاطبان این نمایشگاه عرضه کردند.
افزایش دامنه حمایت‌ها
از دیگر تفاوت‌های این دوره از نمایشگاه به گفته دکتر مشایخ، تعمیم یارانه خرید به سایر بازیگران زیست‌بوم نوآوری بود. او در این خصوص توضیح می‌دهد: «در این دوره علاوه بر تخصیص یارانه به مراکز دانشگاهی و پژوهشی، توسعه زیرساخت‌های آزمایشگاهی، کارگاهی و صنعتی زیرساخت‌های زیست‌بوم نوآوری شامل مراکز نوآوری، شتاب‌دهنده‌ها، کارخانه‌های نوآوری و مراکز هم‌آفرینی را هم مطابق با سطح حمایت تجهیزات عرضه شده در نمایشگاه در دستور کار قرار دادیم تا این مراکز نیز بتوانند از حمایت‌های موجود برای تجهیز و به‌روزرسانی دستگاه‌های مورد نیازشان بهره‌مند شوند.»
حمایت از تولیدات بار اول از رویکردهای جدید دیگری است که در دوره جدید معاونت علمی و فناوری در حال پیگیری است. دکتر مشایخ با اشاره به استفاده از ظرفیت‌های قانون جهش تولید دانش‌بنیان برای جذب مخاطبان در این دوره از نمایشگاه توضیح می‌دهد: «در این دوره از نمایشگاه با هماهنگی‌های صورت گرفته مطابق بند ب ماده۱۱قانون جهش تولید، موسسات تولید و خدماتی دارای پروانه بهره‌برداری با تأیید دبیرخانه نمایشگاه می‌توانستند در صورت سفارش ساخت بار اول تجهیزات فناورانه و نوآورانه، مشمول اعتبار مالیاتی تا صد درصد هزینه‌های ساخت نمونه اول شوند. همچنین تجهیزات تست و آزمون خریداری شده برای پروژه‌های تحقیق و توسعه موردتأیید معاونت علمی وفناوری، به میزان استهلاک سالانه دستگاه مشمول اعتبار مالیاتی خواهند بود.»
در مسیر توانمندسازی دانش‌بنیان‌ها
برنامه‌های جانبی از مهم‌ترین بخش‌های هر نمایشگاه به شمار می‌رود؛ در این دوره از نمایشگاه ایران‌ساخت نیز شاهد برگزاری رویدادهایی از‌جمله نشست‌های B۲B و کارگاه‌های تخصصی بودیم. طی سه روز ابتدایی نمایشگاه هفت کارگاه تخصصی ویژه فعالان و صاحبان مجموعه‌های دانش‌بنیان برگزار شد. نیازسنجی صحیح و به‌روزبودن مباحث کارگاه‌ها و بهره‌گیری از اساتید و ارائه‌دهندگان متخصص سبب استقبال دانش‌بنیان‌ها از این کارگاه‌ها شد. این کارگاه‌ها در جهت کمک به آشنایی و هم‌افزایی متخصصان شرکت‌ها، به سبک گفت‌وگومحور و با مشارکت شرکت‌کنندگان برگزار شد.اولین کارگاه‌های برگزارشده، کارگاه «ایجاد و توسعه مراکز هم‌آفرینی» بود که هدف آن آشنایی بیشتر دانش‌بنیان‌ها با بازیگران جدید زیست‌بوم نوآوری کشور بود. از آنجا که مسائل مالی و هزارتوی قوانین ریز و درشت مالیاتی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های دانش‌بنیان‌هاست، کارگاه «معرفی معافیت و اعتبار مالیاتی» پرمخاطب‌ترین کارگاه نمایشگاه این دوره بود.مسأله ورود دانش‌بنیان‌ها به بازارهای جهانی از اهداف مهم یازدهمین دوره نمایشگاه ایران‌ساخت بود؛ از این رو کارگاه «حمایت‌های مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری از شرکت‌های باشگاه صادراتی دانش‌بنیان» و کارگاه «حمایت گمرک و استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان» به جهت آشنایی مجموعه‌ها با روندهای قانونی و تسهیل ورود به بازارهای جهانی برگزار شد. همچنین کارگاه «ارزیابی و بررسی مجدد شرکت‌های دانش‌بنیان» برای معرفی نظام جدید ارزیابی، کارگاه «معرفی برنامه تولید بار اول» و کارگاه «راه‌حل‌های تولید کم‌تیراژ مبتنی بر ساخت افزایشی» از دیگر کارگاه‌های آموزشی ارائه شده در این نمایشگاه بود که فرصت خوبی را برای شرکت‌های حاضر در نمایشگاه برای آشنایی هرچه بیشتر با تحولات جدید، حمایت‌ها و قوانین مصوب شده در زیست‌بوم نوآوری و فناوری فراهم کرده بود.
بیش از ۹۰ نشستB۲B
از مهم‌ترین رویدادهای جانبی هر نمایشگاه تجاری، برگزاری نشست‌های B۲B است که فرصت تعامل و تبادلات تجاری را فراهم می‌کند. در دوره یازدهم ایران‌ساخت با توجه به نگاه ویژه به افزایش دامنه ارائه محصولات حاضر در نمایشگاه به بازارهای بین‌المللی، برنامه‌هایی برای حضور هیأت‌های تجاری از سه کشور افغانستان، عراق و ازبکستان ترتیب داده شده بود تا ضمن بازدید از محصولات ارائه شده بتوانند با شرکت‌های دانش‌بنیان برای نیازهای فناورانه‌شان پای میز مذاکره بنشینند. برهمین اساس روز دوم و سوم نمایشگاه شاهد برگزاری ۹۷ نشست B۲B میان شرکت‌های دانش‌بنیان با طرف‌های عراقی و افغان بود. مهدی آرمان، مدیر بخش B۲B در نمایشگاه ایران‌ساخت عنوان می‌کند: «با همکاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری و مرکز «آی هیت» تهران فضایی را فراهم کرده‌ایم تا شرکت‌ها بتوانند با هیأت‌های خارجی تعامل کرده و جلساتی را به منظور آشنایی با یکدیگر و نوع فعالیت خود داشته‌باشند. هیأت‌های خارجی که در نمایشگاه امسال حضور پیدا کرده‌اند با توجه به محدودیت‌های تعطیلات ژانویه که وجود داشت، تنها از عراق و افغانستان بوده‌اند. ما روز دوم نمایشگاه را به افغانستان و روز سوم را به هیأت‌های عراقی اختصاص دادیم.» به گفته آرمان، این تعاملات B۲B که بین شرکت‌های خارجی و شرکت‌های داخلی انجام شده تنها جلسه معارفه و آشنایی بین دو طرف محسوب می‌شود و در همین زمان کوتاه انتظار شکل‌گیری تفاهم‌نامه‌ای وجود ندارد. اما تقریبا بعد از گذشت دو هفته، با شرکت‌های خارجی ارتباط گرفته و از چند و چون ارتباط‌شان با طرف ایرانی پرس و جو خواهدشد.
افزایش سطح همکاری فناورانه ازبکستان با ایران تا ۱۰۰۰ میلیون دلار
همکاری فناورانه میان ایران و ازبکستان در ماه‌های اخیر به صورت جدی در حال پیگیری است. در مهر ماه امسال دکتر دهقانی، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور همراه رئیس مرکز تعاملات بین‌المللی علمی و فناوری معاونت علمی و چند نفر از مدیران همزمان با هفته نوآوری ازبکستان به این کشور سفر کردند. در این سفر قرار شد از توسعه همکاری‌های مستقیم بین شرکت‌های دانش‌بنیان دو کشور و پروژه‌های استارت‌آپی مشترک حمایت کنند و به این ترتیب استارت‌آپ‌های ایران و ازبکستان به بازارهای یکدیگر راه یابند. در ادامه این همکاری‌ها و تبادلات فناورانه، نمایشگاه ایران‌ساخت در روز سوم برگزاری میزبان حضور هیأتی بلندپایه از دانشگاه‌های ازبکستان به همراه فریدالدین نصری اف، سفیر جمهوری ازبکستان بود. سفیر جمهوری ازبکستان پس از بازدید از دستاوردهای شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدکننده تجهیزات و مواد آزمایشگاهی و تست و آزمون پیشرفته، گفت: «در این نمایشگاه هیأتی از جمهوری ازبکستان برای بررسی فناوری‌های جدیدی که از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی عرضه شده است، آمده بودند. هدف ما از این بازدید این بود که فناوری‌های منطبق بر نیازهای کشور ما را که در این نمایشگاه عرضه شده، مورد ارزیابی قرار دهیم تا بتوانیم این فناوری‌ها را به جمهوری ازبکستان منتقل کنیم.»سفیر جمهوری ازبکستان، افزود: «در سال گذشته میلادی همکاری ما با ایران در حوزه‌های فناوری به حدود ۵۰۰ میلیون دلار رسید و برنامه داریم این میزان را به هزار میلیون دلار افزایش دهیم.» وی این همکاری‌ها را اقدامی موثر برای هر دو کشور ایران و ازبکستان توصیف کرد و یادآور شد: «اولویت‌های همکاری فناورانه ما با ایران در حوزه‌های کشاورزی و نساجی است.»
مروری بر ۹ محصول رونمایی شده در نمایشگاه «ایران‌ساخت»
از باور تا عمل
طیف سنج شکست القایی لیزری
اندازه‌گیری کمی و کیفی عنصری مواد با استفاده از طیف سنجی فروشکست القایی لیزری کاربردهای وسیعی در شناسایی و اندازه‌گیری عناصر در معادن، کارخانه‌های سیمان، ذوب فلز، مطالعه آثار تاریخی، مطالعات پزشکی و... دارد.
کرایوستات (میکروتوم انجمادی)
کرایوستات ابزاری است که برای فریزکردن نمونه‌های بافت انسانی و برش میکروسکوپی آنها مورد استفاده قرارمی‌گیرد و در تشخیص فوری ضایعات به پزشکان متخصص کمک می‌کند.همچنین برای مطالعات ایمونوفلورسانس وایمونوشیمی آنزیمی نیز مفید واقع شده است.
طیف‌سنج فلورسانس پرتو ایکس XRF
دستگاهی برای آنالیز پیشرفته عناصر است که برای چالش برانگیزترین کارهای تحلیلی در محیط‌های آزمایشگاهی و تولیدی طراحی شده است. این دستگاه به دلیل داشتن نرم‌افزاری کامل و همه‌جانبه هیچ‌گونه تداخل و محدودیتی روی بازه‌های عنصری، عملکرد تحلیلی و نوع نمونه ندارد.
کرایو استات ۴ کلوین
این محصول بیشتر برای کاربرد در سامانه‌های ام‌آر‌آی و در هر جا که مگنت‌های ابررسانایی کاربرد دارد، مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. این دستگاه با سیکل هلیوم گازی کار می‌کند؛ کرایوکولر با بهره‌گیری از گاز در مدت ۴۵ دقیقه به دمای ۴ کلوین می‌رسد.
آنالایزر آنلاین COD به همراه ریجنت‌ها
این دستگاه برای پایش و اندازه‌گیری آنلاین آلاینده COD پساب در صنایع تصفیه پساب و نفت و گاز و پتروشیمی و سایر صنایع کاربرد دارد.
چگالی سنج رادیواکتیو (گاما)
چگالی سنج رادیواکتیو (گاما) با استفاده از پرتوهای گاما چگالی مایعات و جامدات موجود در مخازن را از خارج، بدون تماس با ماده اندازه‌گیری می‌کند.
حسگر خورشیدی دیجیتال ۲ محوره
اطلاعات موقعیت خورشید استخراج شده ازحسگر خورشیدی، می‌تواند به منظور جهت‌یابی در فرآیند کنترل وضعیت ماهواره مورد استفاده قرار گیرد.
دستگاه تضمین جریان
دستگاه تضمین جریان برای شبیه‌سازی شرایط انتقال سیال در درون چاه و نیز خطوط انتقال و اندازه‌گیری میزان رسوب ذرات جامد در آنجا کاربرد دارد.
اتوکالیماتور
اندازه‌گیری دقیق زوایا از بخش‌های مهم حوزه اندازه‌گیری دقیق به‌شمار می‌رود. این دستگاه برای اندازه‌گیری زوایای کوچک با دقت بالا طراحی شده است.
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
وزیری که میدان و دیپلماسی را با هم عجین کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
پیامد‌های خروج گانتس از کابینه
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سیلاب مشهد و بی‌توجهی به توسعه پایدار
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
کابینه بحران‌زده بنیامین نتانیاهو
گفت و گو
گفتوگوی «جامجم» با تهیهکننده و مجری برنامه موسیقایی شبکه نسیم
شگفتانههای نسیمآوا در فصل پنجم
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سیلاب مشهد و بی‌توجهی به توسعه پایدار
گفتوگوی«جام جم» با جواد محقق، نویسنده، شاعر و معلم باسابقه
اتفاقی معلم نشدم
دشمن چگونه سعی در عرفیسازی بیحجابی در جامعه دارد؟