شگفتی در کلاه!

آمدن وقت و بی‌وقت شعبده‌بازان دوره‌گرد یا انواع سیرک‌های کوچک و بزرگ به مناطق مختلف شهری یا روستایی نه‌تنها کودکان را هیجان‌زده و بی‌تاب می‌کرد که حتی بزرگسالان را نیز به وجد می‌آورد. گرچه در دنیای امروز آن‌قدر اسباب سرگرمی زیاد شده که دیگر از آن هیاهوی ورود شعبده‌بازان خبری نیست اما هنوز هم این هنر سرگرم‌کننده و مورد توجه مردم زیادی در نقاط مختلف دنیاست. از طرفی دیگر شعبده‌بازی تنها یک هنر خلاقه و هیجان‌انگیز نیست و یادگیری برخی از مهارت‌های شعبده‌بازی، مزایای بسیاری برای جسم و ذهن افراد دارد. نیازی نیست یک شعبده‌باز زبردست باشید تا بتوانید از فواید این هنر بهره ببرید؛ یادگیری چند مهارت ابتدایی نیز به بهبود توازن کارکردی جسم و ذهن شما کمک خواهد کرد. روز جهانی شعبده‌بازی هر ساله در ۱۷ژوئن (۲۷خرداد) به مناسبت سالگرد تاسیس انجمن بین‌المللی شعبده‌بازان برگزار می‌شود. این انجمن در سال۱۹۷۵ آغاز به کار کرد و از سال ۱۹۹۵ این رویداد جهانی به منظور افزایش آگاهی در مورد هنر و علم شعبده‌بازی و تشویق مردم به این هنر برگزار شد.

نخستین شعبده‌بازی
شعبده بازی فراغت و تفریح تازه‌ای نیست و از دیرباز از جمله سرگرمی‌های پرطرفدار ملل‌ مختلف بوده است. نشانه‌های این قدمت هم موجود است. اولین تصویر شناخته شده از شعبده‌بازی روی دیوارهای یک مقبره مصر باستان متعلق به شاهزاده‌ای ناشناس نقاشی شده است که قدمت آن به حدود ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد باز‌می‌گردد. یعنی بیش از ۴۰۰۰‌سال پیش!

ابزار ترساندن دشمن
تنها کارکرد شعبده اما فراغت و سرگرمی نبوده است. در تاریخ جهان مصداق‌های فراوانی از کارکردهای مهم دیگر این ترفند هم به چشم می‌خورد. به عنوان مثال جنگجویان چین باستان سعی می‌کردند پیش از نبرد با شعبده‌بازی دشمنان خود را بترسانند. کتاب چینی «لِی‌ژی» که بیش از ۲۳۰۰ سال پیش نوشته شده است، جنگجویی را توصیف می‌کند که همزمان با هفت شمشیر شعبده‌بازی می‌کرده است.

غرامت شعبده‌بازی
این سرگرمی البته که در طول همه این سال‌ها قربانیان بسیاری هم داشته است که اساسا این سرگرمی در گذشته خطرات بسیاری هم به همراه داشته است. در شعبده‌بازی معمولا رسم است که از میان تماشاچیان، داوطلب انتخاب کنند و شعبده‌ای روی آنها اجرا کنند. در ۱۵۰۰ میلادی شعبده‌بازان در ایرلند طبق قانون ملزم به پرداخت نوعی غرامت به هر مخاطبی بودند که در تصادفات شعبده‌بازی آسیب دیده بود.

کالری‌سوز عالی
حالا و با شتاب شگفت فناوری در حوزه های مختلف ثابت شده که این سرگرمی عجیب فارغ از فراغت معمول محاسن بسیاری هم دارد که جالب توجه است. ثابت شده است که شعبده‌بازی یک راه عالی برای افزایش تمرکز است و هماهنگی دست و چشم را تا ۱۰درصد افزایش می‌دهد. شعبده‌بازی همچنین ۲۸۰ کالری در ساعت می‌سوزاند، که تقریبا برابر با مقدار کالری سوزانده شده در بازی بدمینتون است.

ورزش مغز
نظام پیچیده مغز واکنش‌های جالب توجهی به تماشای شعبده‌بازی دارد. آنقدر که برخی از پژوهشگران دریافته‌اند این سرگرمی می‌تواند به نوعی ورزش برای مغز تبدیل شود. شعبده‌بازی تمرینی مفید برای مغز است، چرا که هر دو طرف مغز فرد را همزمان درگیر می‌کند. این کار به نوبه خود با افزایش جریان خون در مهم‌ترین قسمت‌های مغز، عملکرد آن را افزایش می‌دهد پس چه ورزشی سرگرم‌کننده‌‌تر از شعبده‌بازی!

سرگرمی جهانی
از گذشته‌های دور شعبده‌بازی در تمام جهان رواج داشته است. در سال۱۵۲۸میلادی تصاویری از شعبده‌بازی آزتک‌ها در مکزیک یافت شد. در اساطیر اسکاندیناوی که قدمت آن به اواخر قرن۱۱۰۰و۱۲۰۰ می‌رسد، داستان‌هایی از شعبده‌بازان و شعبده‌بازی دیده می‌شود.