پرتوریکو؛ یونان آمریکایی

اما سوال اصلی بیشتر مردم این کشور و کارشناسان اقتصادی این است که پرتوریکو چگونه به این مشکل گرفتار شده است؟ برای پاسخ بد نیست در دو دقیقه موارد رسیدن پرتوریکو به شرایط اقتصادی فعلی را بررسی کنیم.

1ـ پرتوریکو اکنون در بحران. برای درک بهتر این جمله باید بدانیم این کشور از مبلغ 58 میلیون دلار بدهی سررسید شده خود در اوایل ماه جاری میلادی تنها 648 هزار دلار پرداخت کرده است.

2ـ در مجموع این کشور نزدیک به 70 میلیارد بدهی خارجی دارد. آلخاندرو گارسیا پاردیلا، یکی از دولتمردان این جزیره می‌گوید: دولت امکان پرداخت این بدهی را ندارد و با توجه به شرایط موجود، اقتصاد پرتوریکو درحال مرگ است. وی می‌افزاید: اکنون تمام دست‌اندرکاران اقتصادی و دولتمردان برای نجات اقتصاد این جزیره در تلاش هستند بحران را به بهترین و کم آسیب‌ترین روش پشت سر بگذاریم.

3ـ پرتوریکو اکنون بدهکار شده است، چون دولت هزینه‌های اضافه‌ای در گذشته و درست زمانی که اقتصادش شکننده بوده، داشته است. بسیاری از سیاستمداران و اقتصاددانان این منطقه می‌گویند: ناتوانی دولت در کنترل هزینه‌های جاری و البته سیاست‌های اشتباه اقتصادی در کنار کاهش توان اقتصادی در این منطقه باعث بروز این مشکل شده است.

4ـ کشوری که قسط عقب افتاده 58 میلیون دلاری بدهی‌های خود را نتوانسته بپردازد، می‌گوید: تصمیم دارد کل بدهی‌های خود را با یک همکاری عمومی از سوی مردم در موعد مقرر بپردازد؛ درحالی که هیچ امیدی برای احیای اقتصاد این جزیره نیست و نمی‌توان از مردمی که درگیر معیشت روزمره خود هستند انتظار حمایت اقتصادی آن هم برای پرداخت یک جای بدهی داشته باشیم.

5ـ بخش عمده‌ای از مردم این جزیره با مشکلات مالی و اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند، اما تفاوت این مشکلات با بحران وال‌استریت این است که مردم پرتوریکو به صورت کلی افق‌هایی برای رهایی از گرفتاری‌مالی خود پیش رو ندارند.

6ـ اقتصاد پرتوریکو به سمت بحران حرکت می‌کند چون میزان بیکاری 12 درصد است؛ تقریبا 2 برابر بیکاری 3/5 درصدی آمریکا.

7ـ رشد فزاینده جمعیت، عامل دیگری در تکمیل مشکلات اقتصاد پرتوریکو ست. بر اساس آمار، رشد جمعیت در این جزیره تحت حمایت آمریکا از سال 1950 به بیشترین میزان خود رسیده و همین مسأله در افزایش آمار بیکاری و همچنین بروز برخی مشکلات اقتصادی در خانواده‌ها تاثیرگذار بوده است.

8ـ رئیس‌جمهور آمریکا نیز هیچ برنامه مشخصی برای رهایی این اقتصاد بحران زده ارائه نکرده و نمی‌توان به آینده حمایت‌‌های مالی آمریکا از این منطقه امیدوار بود. هرچند بیشتر دولتمردان پرتوریکو چشم امیدی به نشست آینده کنگره آمریکا و تصویب فصل 9 برای پرتوریکو در این نشست دارند. (فصل 9: قانونی است که به ایالات مختلف آمریکا این اجازه را می‌دهد در زمینه اعلام ورشکستگی بدون نیاز به همفکری با دولت مرکزی برای رهایی از بحران اقدام کنند.)

9ـ اقتصاد پرتوریکو در شرایط بحران است. به طور کلی شرایط کسالت‌آور و نگران‌کننده اقتصاد این منطقه از دهکده جهانی حتی در خدمات زیربنایی کاملا مشهود است. درست زمانی که خشکسالی باعث کمبود آب آشامیدنی شد، دولت مرکزی توان مدیریت منابع آب را نداشت و در برخی مناطق شاهد قطع آب حتی برای دو روز متوالی بودیم،عمق مشکل مشخص شد.10ـ درنهایت شاید اقتصاد این منطقه محکوم به فنا باشد. چون دولت مرکزی مدتی است برای کنترل تبعات مشکلات اقتصادی دست به فروش اوراق قرضه زده، به صورتی که براساس آمار 20 درصد از این اوراق در اختیار نهادهای آمریکایی است؛ بنابراین برنامه‌ریزی برای آینده اقتصاد پرتوریکو را آمریکا انجام خواهد داد نه مسئولان دولتی خود این جزیره کوچک.

بحران اقتصادی پرتوریکو؛ بحرانی در اقتصاد آمریکا

با توجه به موارد اعلام شده از بحران بدهی‌های پرتوریکو، کارشناسان اقتصادی براین باورند اگر این جزیره دریای کارائیب اعلام ورشکستگی کند مشکلات عمده‌ای را برای سرزمین مادری یا همان ایالات متحده ایجاد خواهد کرد.چون به عنوان کشوری مشترک‌المنافع اقتصادش را با ایالات متحده پایه‌ریزی کرده است.این کارشناسان هشدار می‌دهند درصورت بروز چنین اتفاقی نمی‌توان جلوی فرار سرمایه‌ها و همچنین هجوم موجی از بیکاران را به آمریکا گرفت. هجومی که اکنون می‌تواند برای دولت دموکرات اوباما مشکلات عمده اقتصادی و کمبود شغل را به دنبال بیاورد، هرچند باراک اوباما در سخنانی بسیار کوتاه درباره بحران پورتوریکو گفته: امیدواریم با استفاده از راهکارهای علمی و اقتصادی بتوانیم جلوی این پیش فرض را بگیریم.از سوی دیگر روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی که از بحران پرتوریکو منتشر کرده، آورده است: بحران اقتصادی در پرتوریکو درواقع اقتصاد آمریکا را به چالش خواهد کشید ؛چون سهم قابل توجهی از بدهی 73 میلیارد دلاری پرتوریکو مربوط به خود آمریکاست.

در این گزارش افزود: با توجه به آمار منتشر شده از سوی مقامات مالی دولت آمریکا، بسیاری از سرمایه‌گذاران آمریکایی در پرتوریکو سرمایه‌گذاری کرده و اکنون با توجه به بحران ایجاد شده سرمایه‌های خود را از دست داده‌اند. نکته این است سرمایه‌ها از طریق وام‌هایی بوده که سرمایه‌گذاران آمریکایی از سیستم بانکی ایالات متحده گرفته و برای کسب سود، در جزیره پرتوریکو اقدام به راه‌اندازی کسب و کار کرده‌اند؛ بنابراین اکنون پرتوریکو نه مستقیم بلکه غیر مستقیم بخش قابل توجهی از این بدهی خود را به آمریکا مقروض است و البته مقروضان هم آمریکایی هستند.

بندر ثروتمندی که دیگر ثروتمند نیست

پرتوریکو یا بندر ثروتمند، مجمع‌الجزایری در شمال شرقی منطقه کارائیب است که یکی از اعضای کشورهای مشترک المنافع با ایالات متحده شناخته شده است. این جزیره از نواحی غیرضمیمه به خاک آمریکا به‌شمار می‌آید که تحت حاکمیت سیاسی ایالات متحده آمریکا قرار دارد. این منطقه با جمعیتی نزدیک به چهار میلیون نفر دارای دو زبان اسپانیایی و انگلیسی است؛ اما تنها یک چهارم از جمعیت آن توانایی روان صحبت کردن زبان انگلیسی را دارند. مردم پرتوریکو در سایر نقاط جهان با گذرنامه آمریکایی سفر می‌کنند اما در سنای آمریکا تنها یک نماینده بدون حق رای دارند.

محصولات پورتوریکو عبارت است از: شکر، قهوه، تنباکو، پنبه دانه، الوار و درختان صنعتی و... . طیور اهلی و حیوانات شکاری بسیار دارد و ماهی نیز در سواحل آن فراوان است. صادرات پرتوریکو را عمدتا فرآورده‌های دارویی و لوازم الکترونیکی تشکیل می‌دهند. گردشگری و بانکداری نیز از جمله صنایع مهم در پرتوریکو ست.

منابع: USAtoday ،CNN/ 5 آگوست 2015

عماد عزتی

اقتصاد