نباید برای دغدغه فرهنگی از رفتارهای سرهنگی استفاده کنیم

به گزارش جام جم آنلاین دکتر سید علیرضا واسعی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در برنامه شب آسمانی شبکه قرآن و معارف سیما اظهار داشت: تعریف بسیاری از مفاهیم اجتماعی از پیچیدگی زیادی برخوردار است و فرهنگ نیز از جمله این موارد است البته تعاریف زیادی برای فرهنگ بر شمرده‌اند و هر روز هم بر این تعریف‌ها افزوده می شود که من یکی از این تعریف‌ها را بیان می کنم اما این تعریف نیز مقیاسی برای تعاریف دیگر نخواهد بود.

وی افزود: وقتی سخن از فرهنگ می کنیم عده‌ای ذهنشان به سمت امور سطحی می رود البته این امور نیز جز فرهنگ است اما نمی توان در تعریف فرهنگ تنها به این موضوعات سطحی بسنده کرد بلکه در حقیقت دسته‌ای از بنیادها و بنیان‌ها هستند که فرهنگ را می سازند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: فرهنگ مجموعه‌ای از آداب،سنت ها،ارزش و اخلاقیات است که آدمیان با آن ها زندگی می کنند و در حقیقت زندگی افراد با این فرهنگ، هویت پیدا خواهد کرد به همین دلیل است که فرهنگ هر کشور با فرهنگ کشور دیگر متمایز است و این تمایز است که هویت هر فرد را می سازد.

واسعی بیان داشت: فرهنگی که بتواند به خرد انسان پر و بال داده و به حیات انسان معنا و به نگاهش عمق ببخشد آن فرهنگ ماندگار خواهد شد می توان گفت فرهنگی باقی خواهد ماند که نیاز انسان را برطرف و حال انسان را خوب کند.

وی اظهار داشت: وقتی سخن از فرهنگ ایرانی است، باید حداقل سه فرهنگ را مد نظر داشته باشیم در حقیقت هویت ایرانی با این سه فرهنگ است که شکل گرفته است این سه فرهنگ، فرهنگ ایران باستان،فرهنگ اسلامی و فرهنگ غربی است که امروزه داخل فرهنگ ما شده است.

وی تأکید کرد: فرهنگ ایران باستان فرهنگی است با پیشینه گسترده و کهن که در حیات اجتماعی امروز ما نقش دارد و این نقش انکارناپذیر خواهد بود،فرهنگ دیگر، فرهنگ بسیار غنی اسلامی است البته فرهنگ ایران باستان نیز فرهنگی بی پایه و سست نیست.

واسعی افزود: فرهنگ سوم که در شکل گیری هویت اشخاص ایرانی نقش دارد فرهنگ غربی است که در سده‌های اخیر وارد فرهنگ ایرانی شده و نمی توان آن را نادیده گرفت.

وی در رابطه با سه فرهنگی که در شکل گیری هویت ایرانیان نقش داشته‌اند گفت: متأسفانه بعضی از متصدیان فرهنگی خصوصاً عزیزانی که دغدغه مذهبی دارند طوری رفتار می‌کنند که انگار برای فرهنگ ایران باستان هیچ ارزشی قائل نیستند و این در حالی است که باید بپذیریم که چه بخواهیم و چه نخواهیم ما یک ایرانی هستیم با پیشینه کهن خود.

وی اضافه کرد: بعضی افراد مانند باستان‌گراها نیز به مخالفت با فرهنگ دینی می پردازند و این نیز مسلماً خطایی بزرگ خواهد بود فرهنگ غربی نیز فرهنگی انکار ناپذیر است که نمی توان هرگزآن را نادیده گرفت و از کنار آن گذر کرد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: مسلماً در میان سه فرهنگ در شکل گیری هویت ایرانی سهم فرهنگ اسلامی بسیار بیشتر از فرهنگ باستان و سهم فرهنگ باستان نیز بیشتر از فرهنگ غربی است.

وی در رابطه با بحث فرهنگ در جامعه امروز ایرانی گفت: بسیاری از بد فرهنگی‌های جامعه ما زاییده نوع مواجهه متصدیان فرهنگی و مدعیان فرهنگ با مقوله فرهنگ است و به نظر بنده نیز دغدغه مقام معظم رهبری بیشتر ناظر بر متصدیان و مدعیان فرهنگ است، کسانی که فرهنگ را در ابتدایی ترین امور خلاصه می‌‌کنند.

واسعی تصریح کرد: نباید برای دغدغه‌های فرهنگی از رفتارهای سرهنگی استفاده کنیم از طرفی در مقوله فرهنگ باید متخصصین فرهنگی وارد عرصه شوند نباید گمان کنیم که هر کس که در جامعه زندگی می‌کند حق دارد به راحتی در مقوله فرهنگ اظهار نظر کند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ما اگر بخواهیم جامعه‌ای اصلاح شده داشته باشیم باید اشکالات را ببینیم و بگوییم نه این که این اشکالات را بپوشانیم تا به خیال خود به این ترتیب باعث ایجاد انسجام در جامعه شویم.