عوامل بیماری‌زای فضایی می‌توانند با فضاپیماها به زمین بیایند؛ آیا ما آمادگی مقابله داریم؟

به گزارش جام‌جم آنلاین به نقل از ساینس‌الرت، محققان هشدار می‌دهند قبل از اینکه سفر خارج از زمین به یک رویداد عادی تبدیل شود، جهان باید برخی از اقدامات اولیه ایمنی زیستی را اجرا کند. در غیر این صورت، ممکن است شاهد ورود بازدیدکنندگان بیگانه ناخواسته‎‌ای به زمین باشیم.

اگر یک موجود خارجی مانند یک میکروارگانیسم موفق شود با یکی از فضاپیما‌های ما به سیاره ما برگردد، می‌تواند تعادل زمین را خراب کند.

اگرچه احتمال وقوع چنین پدیده‌ای در واقع غیرمحتمل است، به خصوص که ما هنوز حیاتی در خارج از زمین پیدا نکرده‌ایم. اما با توجه به اثرات مخربی که چنین معضلی ممکن است در پی داشته باشد، این واقعیتی است که برخی فکر می‌کنند ما باید برای آن آماده شویم.

سناریوی محتمل‌تر این است که گردشگر انسانی یک موجود زمینی را به فضا حمل کند و این نیز یک خطر قابل توجه است.

در شرایط فضا، مطالعات نشان داده‌اند که برخی از میکروب‌ها می‌توانند جهش‌های ژنتیکی سریعی را تجربه کنند. به عنوان مثال، پس از رشد هزار نسل از اشریشیا کلی در شرایط ریز جاذبه، محققان دریافتند که باکتری‌های مضر حتی رقابتی‌تر شده و مقاومت آنتی‌بیوتیکی به دست می‌آورند. اگر آن سویه مقاوم به زمین بازگردانده شود، می‌تواند زندگی انسان را به طور جدی تهدید کند.

فیل کاسی زیست‌شناس تهاجم از دانشگاه آدلاید استرالیا می‌گوید: «خطراتی که احتمال وقوع آن‌ها کم است، اما دارای ظرفیت عواقب شدید هستند، در دسته مدیریت امنیت زیستی قرار می‌گیرند. زیرا زمانی که همه چیز نادرست پیش برود و معادلات به هم بریزد، چنین پدیده‌هایی ممکن است به شدت آسیب‌زننده شوند.»

کمیته بین المللی تحقیقات فضایی (COSPAR) هیأتی را برای حفاظت از زمین تشکیل داده است، اما هیچ یک از اعضای فعلی در علم تهاجم تخصص ندارند.

زیست‌شناسان تهاجم در استرالیا فکر می‌کنند که این شیوه کار، نادیده گرفتن موضوعی جدی است. آن‌ها می‌گویند که برای جلوگیری از آلودگی بیولوژیکی از محیط‌های فرازمینی به زمین و بالعکس، به پروتکل‌های پیچیده‌تری نیاز داریم.

زیست‌شناسان می‌گویند: «با توجه به بنیاد عظیم تحقیقات در علم و مدیریت گونه‌های مهاجم، ما معتقدیم که همکاری بیشتر بین زیست‌شناسان تهاجم و اختر زیست‌شناسان، پروتکل‌های بین‌المللی موجود برای امنیت زیستی سیاره‌ای را هم برای زمین و هم برای اجرام فرازمینی که احتمالا دارای حیات باشند افزایش می‌دهد.»، زیرا در حال حاضر، به نظر می‌رسد پروتکل‌های امنیت زیستی ما در حال شکست خوردن هستند.

به عنوان مثال، زمانی که یک فضاپیمای اسرائیلی در سال ۲۰۱۹ به ماه برخورد کرد، تاردگراد‌ها یا خرس‌های آبی کم آب را روی سطح ماه ریخته‌اند که احتمالاً هنوز زنده هستند.

 

حتی نگران‌کننده‌تر، سویه‌های باکتریایی با نشانه‌های مقاومت شدید نیز در «اتاق‌های تمیز» ناسا که کارمندان فضاپیما را نگهداری می‌کنند، شناسایی شده‌اند. اگر این میکروب‌های خطرناک به فضا بروند، این احتمال وجود دارد که در اثر گرانش به میکروبی خطرناک‌تر تبدیل شوند.

جلوگیری از وقوع چنین پدیده‌ای در وهله اول بسیار ساده‌تر از تلاش برای مقابله با ارگانیسم‌های جهش یافته پس از رسیدن آن‌ها به مریخ است.

با این حال، حتی در آن زمان، برخی از کارشناسان فکر می‌کنند ممکن است تقریباً غیرممکن باشد که میکروب‌های زمینی را در اینجا روی زمین نگه داریم و مانع خروجشان شویم. هرجای دیگری که ما انسان‌ها قدم بگذاریم، به ناچار ارگانیسم‌ها را با خود برده‌ایم.

دانشمندان تهاجم هشدار می‌دهند که فضا صرفا «مرز بعدی خطر امنیت زیستی» است.

نتایج این مطالعه در نشریه علمی BioScience منتشر شده است.