سودای غلط‌گیری چهره!

تبلیغاتی که سبب شده دختران و زنان ایرانی روزانه مقدار زیادی پول صرف خرید لوازم‌آرایشی کنند و ساعات طولانی جلوی آیینه وقت بگذرانند.نکته قابل تامل این‌که نوجوانان هم تحت تاثیر بمباران تبلیغات ازهمان سنین نوجوانی صورت خود را نیازمند لوازم‌آرایش می‌دانند تا بتوانند چهره‌شان را زیباتر کنند وهرچه سن‌شان بالاترمی‌رود این احساس نیاز بیشترشده و به‌تدریج جای خود را به جراحی‌های پلاستیک می‌دهد.

ایران مقام هفتم جهان را درمصرف لوازم‌آرایشی‌وبهداشتی دارد.درمنطقه ودرمیان همسایگان هم برجایگاه سوم تکیه‌زده است. عربستان وترکیه درمنطقه به ترتیب بیشترازایران مصرف لوازم بهداشتی وآرایشی دارند.آمارها ازمصرف سالانه هفت‌میلیارد دلار درخاورمیانه برای خرید ومصرف لوازم آرایشی وبهداشتی خبر می‌دهند؛ اگرچه سهم ایران یک‌میلیارد دلار است. البته میانگین سنی مصرف‌کنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی در جهان ۲۵سال است اما این سن هم‌اکنون درایران به ۱۴ سال کاهش یافته است. 
 
رقم ورود لوازم آرایشی قاچاق 
به گفته نایب‌رئیس انجمن واردکنندگان فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی، بخش عمده بازار لوازم‌آرایشی در ایران اکنون در تسخیر محصولات قاچاق است: «از بازار حدود ۲.۵میلیارد دلاری آن، ۲.۱میلیارد دلار قاچاق است.» 
بنابر نظر موسی احمدزاده، رئیس انجمن تولیدکنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی متاسفانه لوازم قاچاق و تقلبی در ایران، اقتصاد پنهانی را به‌وجود آورده است. به گفته احمدزاده، در این بازار بیشترین کالا‌های مصرفی رژ لب، مژه مصنوعی، رژ گونه، لاک و ریمیل است. رقم ورود لوازم آرایشی و قاچاق به کشور به دومیلیارد و ۱۰۰میلیون دلار رسیده و نتیجه آن بیکاری ۸۰۰۰ نفر در این صنعت است.براساس اعلام ستادمبارزه باقاچاق کالا و ارزکشور،در۹ماهه ابتدایی۱۴۰۲، کشفیات لوازم آرایشی قاچاق ۱۸درصدافزایش داشته ورقم کشفیات به ۴۲۶۹میلیارد ریال رسیده است.همچنین اخیرا معاون صنایع عمومی وزارت صمت، محمدمهدی برادران گفته در یک سال گذشته فقط از یک برند خارجی معروف که در ایران تولید می‌شود،۳۰ گروه تولیدکننده مشابه تقلبی شناسایی شده است. قاچاق کالا‌های بهداشتی و آرایشی در کشور محدود به یک استان خاص نیست.
 
آدمی به‌دنبال زیبایی است 
پذیرفته‌شدن توسط دیگران یکی از اساسی‌ترین نیازهای انسان است. وقتی پذیرفته شویم امکان برآورده شدن دیگر نیازهای‌مان هم فراهم می‌شود. به‌علاوه، ما براساس ماهیت طبیعی انسانی خود، زشتی را طرد و زیبایی را تایید می‌کنیم. زشتی تداعی‌کننده بدی، بیماری، پیری و مرگ است ولی زیبایی نماد نیکی، سلامتی،جوانی وزندگی است.مجتبی دلیر، عضو هیات‌مدیره انجمن روان‌شناسی اجتماعی ایران به جام‌جم می‌گوید: «ما زیبایی را تایید و تحسین می‌کنیم و ارزشمند می‌دانیم و می‌پذیریم.» 
بنابر نظر این عضو هیات‌مدیره انجمن روان‌شناسی اجتماعی ایران زیبایی صورت یک ارزش اجتماعی است که روابط انسانی را تسهیل می‌کند. حتی از منظر مذهبی و معنوی هم زیبایی صورت ارزشمند است که اگر نبود پیامبران الهی و به‌طور ویژه یوسف پیامبر به آن شهره نبود. 
دلیر ادامه می‌دهد: «شوربختانه همه افراد بشر دارای صورت زیبا نیستند و زیبایی صورت که صدالبته متر و معیارهایی ازجمله تناسب دارد روی یک پیوستار از زشت تا زیبا قرار دارد.» بنابر نظر او از گذشته‌های دور بشر به آرایش و پیرایش سر و صورت خود پرداخته است تا به مقبولیت اجتماعی مذکور دست یابد.
 
مصرف مواد آرایشی افراطی برای یک فرد بهنجار، جذابیت بلندمدت ندارد 
به گفته عضو هیات‌مدیره انجمن روان‌شناسی اجتماعی ایران، بشر از گذشته تاکنون از مواد گیاهی و طبیعی گرفته تا لوازم آرایشی شیمیایی، خدمات زیبایی صورت وجراحی‌های زیبایی امروزی بهره می‌بردتازیباتر به نظر برسد، البته این این منحصر به یک جنس نیست.بنابر نظر دلیر، در دهه ۹۰ میلادی از لوازم آرایشی ویژه مردان در انگستان رونمایی شد. پیرایش و آرایش ریشه سالمی دارد اما اکنون افراط در آن مشکلاتی برای ما به ارمغان آورده است؛ از هزینه‌های مالی گرفته تا صورت‌های مسخ‌شده و مصنوعی، چهره‌های مشابه، آسیب‌های پوستی و... .مدرس دانشگاه و مشاور خانواده ادامه می‌دهد: «به نظر نمی‌رسد فردی که در مصرف مواد آرایشی افراطی است برای یک فرد بهنجار، جذابیت بلندمدت داشته باشد و این برخلاف خواست فرد آرایش‌کننده و نیازش به پذیرفته‌شدن است.» 

گاهی افراط در آرایش ریشه در مشکلات روان‌شناختی دارد
مجتبی دلیر با اشاره به این‌که استفاده متعادل از لوازم آرایشی را نمی‌توان نادرست دانست اما گاهی افراط در آرایش ریشه در مشکلات روان‌شناختی مانند احساس حقارت یا خودکم‌بینی، اختلال افسردگی، اختلال بدریخت‌انگاری، اختلال‌های شخصیت نمایشی و... دارد، می‌گوید:«فردی که احساس حقارت دارد ممکن است برای دیده‌شدن آرایش تند کند و فرد افسرده برای مقابله با افسردگی ممکن است به آرایش غلیظ بپردازد.در بدریخت‌انگاری فرد برای پوشاندن نقص خیالی چهره‌اش ودرشخصیت نمایشی برای جلوه‌گری بیش از پیش، راه افراط استفاده از لوازم‌آرایشی را در پیش می‌گیرد.» عضو هیات‌مدیره انجمن روان‌شناسی اجتماعی ایران ادامه می‌دهد: «اگرچه این گفته که همه انسان‌ها همان‌طور که هستند زیبا هستند به‌طور کامل درست نیست اما مصرف مواد آرایشی اضافی بر زیبایی نخواهد افزود، بلکه پرورش ویژگی‌های روانی و رفتاری پسندیده برای این منظور مؤثرتر است. برای مثال، مهربانی هر صورتی را دوست‌داشتنی خواهد کرد یا هر چهره‌ای با لبخند زیباتر است.»