روایت پشت‌صحنه یک ترور

 

خودروی سیاه‌، مجدد پایین می‌رود تا صحنه را دوباره ضبط کنند. سریال «ترور» با همین ضرباهنگ تند خود، قرار است روایت خنثی کردن یک ترور و عملیات ناموفق حذف یک شخصیت ملی یعنی حاج قاسم سلیمانی باشد. قصه مربوط به سال ۹۷ است که بخش اعظم سوریه از تروریست‌ها پاکسازی شده و نقش حاج‌قاسم در این رابطه بیشتر از قبل برای دشمن عیان شده‌است. آمریکا و اسرائیل بر همین اساس تصمیم به حذف حاج قاسم می‌گیرند. قرار است حسینیه الزهرای کریمان، جایی که روضه‌های هر ساله فاطمیه با حضور خود حاج قاسم در آن برگزار می‌شود، بمب‌گذاری شود. تروری که در نهایت نافرجام باقی می‌ماند تا یک سال بعد و در دی ماه ۱۳۹۸، شهادت قسمت این قهرمان ملی شود. سریال ترور بخشی از روایت خود را در تهران و لوکیشن‌های متعدد این شهر و برخی را هم در شهرها و کشورهای دیگر پیش برده‌است. مینی سریال ترور تلاش کرده تا روایتی از یک ترور ناموفق باشد؛ تروری از میان ده‌ها موقعیتی که دشمنان حاج قاسم سلیمانی ایجاد کردند تا این شخصیت را برای همیشه حذف کنند. 
     
اهمیت پرداختن به شخصیت‌های ملی
تنها یادآوری قاب‌های ثبت شده و ماندگار از تشییع شهید حاج قاسم سلیمانی موید این مطلب است که قشرها، دیدگاه‌ها و افراد مختلف به این شهید علاقه داشتند. برهمین اساس هم باید این شهید را یک شخصیت ملی دانست که توانسته‌بود بر خیلی از افراد اثرگذار باشد. به طور کلی، شخصیت‌ شهدا مثل دیگر قهرمانان ملی، برای برخی افراد شناخته شده نیستند و ورود تلویزیون به این حوزه، می‌تواند وجوه مختلفی از شخصیت این قهرمان‌های ماندگار مردمی را به نمایش بگذارد. درست مثل سریال‌های سوران، سنجرخان یا کوچک جنگلی که هر کدام بخشی از زندگی یک شخصیت ملی را برای مخاطب به تصویر کشیده‌اند. حالا به نظر می‌رسد که ورود سریال ترور به معرفی شخصیت حاج قاسم را باید در ادامه این رسالت قاب جادو دانست که می‌تواند شروعی برای مجموعه‌های نمایشی با محوریت شهید سلیمانی باشد. 
     
در پشت صحنه ترور چه گذشت؟ 
حدود یک ماه قبل بود که رئیس سازمان صداوسیما از پشت صحنه سریالی با محوریت شخصیت حاج قاسم بازدید کرد. از همان زمان، صحبت‌هایی در خصوص آماده شدن این سریال برای سالگرد چهارم شهادت این شخصیت ملی، مطرح شد. حالا سریال ترور به آنتن رسیده تا روایتی از یک ترور نافرجام را به مخاطبان نمایش دهد. ترور، یک مینی‌سریال هشت ‌قسمتی به کارگردانی خیرا... تقیانی‌پور و تهیه‌کنندگی مجتبی‌ امینی است که به سفارش مرکز سیما فیلم و با مشارکت مؤسسه فرهنگی - هنری‌ اندیشه شهید آوینی، تولید شده‌است. ازجمله بازیگران این مجموعه می‌توان به: فرهاد قائمیان، انوش معظمی، جعفر دهقان، رامین راستاد، مهدی سلوکی، افشین سنگ چاپ، یدا... شادمانی، حضور محمدحسین لطیفی، با هنرمندی هدایت هاشمی و شهرام ابراهیمی اشاره کرد. رئیس رسانه‌ملی و مدیر مرکز سیما فیلم به تازگی از پشت صحنه این سریال بازدید کردند تا در جریان آخرین وضعیت تولید قرارگیرند. پشت صحنه‌ای که در یک پارکینگ طبقاتی و صحنه‌هایی از خنثی کردن یک عملیات برای حذف حاج قاسم را به نمایش می‌گذاشت. 
     
ریتم تند یک سریال 
مجتبی‌امینی، تهیه‌کننده مجموعه ترور‌، بیشتر با سریال گاندو در میان مخاطبان شناخته می‌شود. او در گاندو با ضرباهنگ تند و ریتمی که در سریال ایجاد کرده‌بود توانست مخاطب را با یک قصه امنیتی دست اول همراه کند. گاندو در اصل نام تمساح پوزه کوتاه ایرانی است که در مجموعه فوق، نام یکی از پرونده‌های امنیتی هم بود. ارجاعات واقعی و ریتم تند و هیجانی این مجموعه، مخاطبان بسیاری را پای تماشای آن کشانده‌بود. امینی حالا سریال ترور را ساخته که به گفته خودش، تلاش شده ضرباهنگ تندی داشته‌باشد. او پیش از این در خصوص سریال ترور به جام‌جم گفته‌بود: ترور، سریالی است که با وسواس خاصی تولید شده است. شش ماه نگارش متن و بازنویسی و اصلاحات متن طول کشید. تلاش کردیم یک متن منسجم و یک درام شکل دهیم که براساس مستندات باشد و درعین حال جذابیت درام راهم حفظ کند. با توجه به این‌که این اثر یک مینی‌سریال هشت قسمتی است، تلاش کردیم به گونه‌ای باشد که مخاطب ارتباط خوبی با قصه برقرار کند و روایت داستان مورد توجه مخاطب قرار گیرد. با وسواسی که در پیش‌تولید این کار داشتیم و حساسیتی که به موضوع بود، فکر می‌کنم در نقطه خوبی قرار گرفته‌ایم و امیدوارم یک اثر پرریتم و جذاب را برای مخاطبان ارائه کنیم. ژانر این مجموعه حادثه‌ای و امنیتی است و به‌شدت جذاب است که امیدوارم مخاطبان مثل کار‌های قبل، آن را دوست داشته‌باشند. با این‌که ترور یک مینی‌سریال است، تلاش کردیم درام به گونه‌ای باشد که مخاطب از آن فاصله نگیرد و برایش جذاب باشد تا حس خوبی از تماشای آن داشته‌باشد. قرار بود سال قبل ضبط سریال شروع شود که متوقف کردیم تا فیلمنامه را بازنویسی کنیم. 
خیرا... تقیانی‌پور که کارگردان مجموعه ترور است، در پشت صحنه این مجموعه به جام‌جم گفته‌بود: سال۹۷ بعد از پاکسازی بخش اعظم سوریه و اتفاقات عملیات بوکمال، بلافاصله به نتیجه می‌رسند که حاج قاسم را از معادلات منطقه حذف کنند و نقشه بمبگذاری را موساد، آمریکا و اسرائیل می‌کشند که طبق اسناد می‌خواستند حسینیه‌الزهرا کرمان را که حاج قاسم برای عزاداری ایام فاطمیه به آنجا می‌رفت، بمب‌گذاری کنند که ترور نافرجام ماند. ما به عنوان فیلمساز موظفیم به قهرمانان بپردازیم. به نظرم حتی اگر صد فیلم و سریال مثل ترور ساخته شود، باز هم در مقابل حاج‌قاسم چیزی نیست. بعد‌ها تاریخ خواهد گفت امثال حاج‌قاسم چه کار‌هایی برای امنیت ما کرده و چطور دشمن درگیر جا‌های دیگر شده‌است. همه اینها از صدقه سر حاج‌قاسم و قهرمانان ماست. ما افرادی داشتیم که باید به آن پرداخته شود. در مجموعه ترور، نقش و تأثیرگذاری حاج‌قاسم را نشان می‌دهیم. 
چهره‌های مختلفی در این مجموعه نقش‌آفرینی کرده و هر کدام یک گره از قصه را برای مخاطبان باز می‌کنند. جعفر دهقان از جمله بازیگران این مجموعه است که در خصوص شخصیت حاج قاسم به جام‌جم گفته‌بود: من خودم را مدیون حاج‌قاسم می‌دانم و احساس می‌کردم که باید کاری در این رابطه انجام دهم.حاج‌قاسم برای ما کار‌های زیادی کرده که امنیت یکی از آنهاست. دوست داشتم کاری برای دل خودم انجام دهم و برای همین این کار را پذیرفتم. به‌طور‌کلی مجموعه ترور شبیه دست‌گرمی است. باید به خود شخصیت حاج‌قاسم در زندگی فردی‌اش اشاره کرد و برای او تولیدات زیادی انجام داد. ما شهیدان زیادی داریم که باید درباره آنها صحبت شود. وقتی به زندگی حاج‌قاسم نگاه می‌کنید، تازه متوجه می‌شوید که چه به او گذشته که تبدیل به شخصیتی این‌چنینی و یک قهرمان ملی شده‌است. کاش مسئولان بیایند و درباره این شهدا که فقط اسمی از آنها باقی مانده صحبت کنند. ما نیاز به سریال‌های این‌چنینی داریم که برای مردم روشنگری کند. باید کار‌های زیادی درباره حاج‌قاسم‌ها ساخته شود. 
     
منتظر غافلگیری باشید
انوش معظمی، بازیگری است که از ساختارشکنی نمی‌ترسد و همیشه به دل نقش می‌زند تا تصویر ماندگاری را برای مخاطب ارائه کند. او در مجموعه ترور هم نقش‌آفرینی کرده و در این خصوص از اراداتش به حاج‌قاسم می‌گوید. به گفته این بازیگر، ابزار رسانه و به‌خصوص سینما و تلویزیون، بزرگ‌ترین سلاح برای دفاع از هر جغرافیا و فرهنگ است. او در خصوص ساختارشکن بودن نقش خود این‌طور به جام‌جم می‌گوید: در مورد ساختارشکن بودن نقش باید عرض کنم، یکی از اصلی‌ترین ملزومات برای ارائه و ایفای نقش‌های ساختارشکن، به پتانسیل و بستر مناسبی که در متن و درام نمایش فراهم آمده برمی‌گردد و درصد تخیلی که نویسنده فیلمنامه و به دنبال آن، کارگردان اثر مربوط، به آن تزریق می‌کنند.
وی درخصوص نقش خود در سریال ترور هم عنوان می‌کند: نهایت تلاشم را به کار بستم که با مشاوره و راهنمایی‌های آقای تقیانی‌پور، شخصیتی ملموس و قابل باور ارائه کنم که به‌درستی در پازل داستانی و دراماتیک اثر جا افتاده و باورپذیر باشد. به این‌امید که ان‌شاءا... مورد پسند هموطنان عزیز قرار بگیرد.
معظمی می‌افزاید: درمورد نقش بایدعرض کنم شخصیت دارای تعلیق موقعیت وپیچیدگی خاصی است که درنهایت با شگفتانه برای مخاطب‌ها همراه خواهد بود و بیشتر از این نمی‌توانم توضیح دهم؛ زیرا این امکان وجود دارد که خط اصلی داستان هویدا شده و خدای ناخواسته قصه از سکه بیفتد.
وی درخصوص علاقه خود به شخصیت حاج‌قاسم هم این‌طور بیان می‌کند: شخصیت حاج‌قاسم سلیمانی برای بنده، گذشته از علاقه و ارادتی که از پیش به‌ ایشان داشتم، به‌واسطه یکی دو دیدار خیلی کوتاه و گذرا از نزدیک، دوصدچندان شده‌بود. در سال‌های پس از شهادت ‌ایشان، با عشق و افتخار، چند اثر صحنه‌ای را با محوریت حاج‌قاسم بازی کرده‌ام و این اولین اثر تلویزیونی و از دریچه لنز دوربین است که نقشی را در آن ایفا می‌کنم و همچنان بر میزان عشق و ارادت قلبی بنده نسبت به این شخصیت پرافتخار و رستم زمانه ایران‌زمین، روزبه‌روز افزوده می‌شود. شاید در هر صد سال، یک ستاره و شخصیت ملی همچون حاج‌قاسم، در آسمان این مرز و بوم طلوع کند و بدرخشد. روحش شاد و قرین رحمت واسعه الهی باد ان‌شاءا... .
این بازیگر درخصوص تولید آثار نمایشی با محوریت قهرمانان معاصر هم تأکید می‌کند: ذکر این نکته را لازم می‌دانم که در روزگار ما، ابزار رسانه و به‌خصوص سینما و تلویزیون، بزرگ‌ترین، قوی‌ترین، مؤثرترین و برنده‌ترین ابزار و سلاح برای دفاع از حریم و کیان ملی و مملکتی و اجتماعی، در هر جغرافیا و فرهنگی محسوب می‌شود. شکی نیست که در این مورد به‌خصوص، ما با استاندارد‌ها و ‌ایده‌آل‌های جهانی، فاصله زیادی داریم و باید با تلاش مضاعف و هزینه‌کردن از اعتبارات انسانی و اقتصادی، به جایگاه مطلوب و شایسته‌ای که لایق آن هستیم، دست پیدا کنیم. صد‌البته مرور و باز‌سازی داستان‌های واقعی از قهرمانان ملی، یکی از جذاب‌ترین و مؤثرترین موضوعات و ابزار‌ها در این راستا خواهد بود که به‌ویژه نسل جوان مملکت که در سیبل هدف‌گذاری توطئه‌گران و بدخواهان جهانی قرار دارند، با سیره و ‌اندیشه دینی والا و میهن‌پرستانه و ضداستعماری این بزرگان، آشنا و مأنوس شوند.
     
تولید یک کار فاخر
همان‌طور که اشاره شد پیمان جبلی حدود یک ماه قبل که به پشت صحنه سریال «ترور» رفته بود، به اهمیت ساخت مجموعه‌های این‌چنینی اشاره کرده و در جمع خبرنگاران گفته بود: کار‌هایی که درباره شخصیت‌های برجسته انقلاب و دفاع‌مقدس انجام می‌شود، به دلایل مختلف، جزو کار‌های سخت و پیچیده است؛ به‌ویژه اگر شخصیت فردی مثل سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی باشد. پرداختن به داستان‌ها، شخصیت و سیره این بزرگان ممکن است با چالش‌هایی روبه‌رو باشد. هنر کارگردان و گروه این مجموعه تلویزیونی این بوده که شخصیت شجاع، تأثیرگذار و تعیین‌کننده شهید سلیمانی و تأثیر این شخصیت را در این مجموعه به نمایش بگذارند. ترور، داستان خوب، جذاب و قوی دارد و کاری است که باید زودتر از اینها انجام می‌شد. ما از دو سال قبل منتظر این کار بودیم اما حساسیت و دقتی که در مؤسسه آوینی داشتند تا این مجموعه با درام قوی‌تر راهی پیش‌تولید شود، باعث شد قدری با تأخیر تولید گردد. بااین‌حال من اطمینان دارم که این اثر، از آثار بسیار برجسته و فاخر خواهد شد و حتما مورد توجه مخاطبان خواهد بود. ‌امیدواریم که این مجموعه که به تعبیری یک مینی‌سریال است، در ایام سالگرد شهید سلیمانی به پخش برسد و مقدمه‌ای برای تولید فصل‌های بعدی باشد تا با داستان‌های واقعی به این موضوع و موضوعات دیگر بپردازیم. از سال ۱۴۰۰ قول تولید مجموعه مرتبط با شخصیت و سرگذشت شجاعانه سردار سلیمانی را داده بودم. این دو سال همه سازمان صداوسیما با همراهی مؤسسه آوینی پیگیر بودند که اثر فوق به تولید برسد. امسال این کار به تولید رسیده که ‌امیدواریم در حد و اندازه حاج‌قاسم سلیمانی باشد. وی تأکید کرده بود: فکر می‌کنم نزدیک به ۳۰ ــ ۲۰ فیلمنامه در نوبت بررسی هستند که با سرعت در حال نهایی شدن است. بخشی از مجموعه‌هایی با داستان‌های امنیتی و پلیسی را این روز‌ها و ماه گذشته روی آنتن داشتیم. مجموعه ترور یکی از آنهاست که در حال ضبط است. درعین‌حال در تلاش هستیم که «گاندوی ۳» هم هرچه زودتر به مرحله پیش‌تولید برسد. می‌دانم که دوستان تلاش می‌کنند تا گاندو هرچه زودتر آماده شود و ‌امیدواریم همکاری نهاد‌های بیرون از سازمان هم شکل بگیرد تا به نتیجه برسیم.