تیغ بی‌تدبیری، زیر گلوی گیاهان دارویی

تاکنون گیاه‌شناسان ۹۹۰۰ گونه گیاهی بومی در ایران را شناسایی کرده‌اند که از این تعداد  ۲۳۰۰ گونه دارویی، خوراکی، صنعتی و بهداشتی است.از خصوصیات بارز ایران این است که هر استان حداقل یک یا دو گونه منحصر به خود دارد و کشاورزان و بهره‌برداران با تعامل با کارشناسان می‌توانند با بهره‌برداری اصولی و علمی، از بین رفتن و انقراض ده‌ها گونه گیاهی جلوگیری کنند و با فرهنگ‌سازی لازم در این زمینه شاهد حفظ و احیای گیاهان دارویی در عرصه‌های زراعی و رویشگاه‌های گیاهان دارویی در کشور باشیم. در بسیاری از کشورهای دنیا حتی با مقدس نامیدن برخی از گونه‌های جانوری و گیاهی آنها را حفظ می‌کنند ولی متاسفانه برداشت بیش از حد بی‌رویه و غیرتجربی گیاه به خاطر سود زیاد، بسیاری از گونه‌های عرصه‌ای کشور را به خطر انداخته است.
با برگشتن به چند دهه قبل به‌خوبی مشخص است که در آن زمان‌ها برداشت گیاهان دارویی با نگاهی معنوی انجام می‌شد به طوری‌که با نماز، وضو، دعا و شعر برای برداشت و رفتار با گیاه حرکت می‌کردند ولی اکنون فقط نگاه تجاری و اقتصادی به این نعمت خدادادی وجود دارد.امروز شاهد برداشت‌های غیراصولی از گیاهان دارویی هستیم. به عنوان مثال در برداشت کتیرا، آنغوزه، باریجه و گونه‌های دیگر گیاهی، هفت سال زمان نیاز است تا آنها دو تا ۲۰ گرم عصاره در طول سال بدهند اما با برداشت و تیغ‌زنی زودتر و غیرحرفه‌ای علاوه بر خسارت به طبیعت موجب کاهش کمیت و کیفیت محصولات دارویی می‌شوند و این در حالی است که در قدیم با حفظ گونه گیاهی برداشت صورت می‌گرفت. با توجه به قدمت و ظرفیت‌های منحصر به‌فرد ایران در زمینه گیاهان دارویی می‌توان از آن ارزآوری بسیاری خوبی با ارتقای فرآوری در این بخش داشت، ولی محصول بیش از ۴۰۰ شرکت دارویی و ۴۰۰۰ کارگاه‌های سنتی به‌دلیل رعایت نکردن استانداردهای لازم در تولید، نگهداری و فرآوری فقط مصرف داخلی داشته و در کمال تاسف هم اکنون وارد کننده گیاهان دارویی از خارج هستیم.