مراقب باشید؛ خطر غرق‌شدگی!

می‌گفت دوره کرونا بچه‌ام مدام پای رایانه و گوشی بود اما حالا که کرونا  تمام شده باز هم نمی‌توانم از سر گوشی بلندش کنم. نگران بود و می‌گفت پنهانکار هم شده. شب‌ها از نور گوشی‌اش معلوم است که بیدار مانده اما وقتی وارد اتاقش می‌شوم، فوری نور گوشی را خاموش می‌کند و خودش را به خواب می‌زند. نگران بود که فرزندش سراغ سایت‌های غیراخلاقی برود اما با این وجود نمی‌دانست که چطور باید با پسرش صحبت کند و موضوع را با او در میان بگذارد. 

 

اینها را که می‌گفت تمام حواسم به دخترم بود که روی تاب نشسته بود و بی‌خیال از همه چیز طول تاب را طی می‌کرد. آسیب فضای مجازی قطعا او را هم بی‌نصیب نمی‌گذارد. اعتیاد به اینترنت و گوشی‌های همراهی که جزو ابزارهای اصلی این روزهای زندگی شده، گریبان مرا هم خواهد گرفت. 

حجت الاسلام محمد اصولی، کارشناس محتوای رسانه در آموزش و پرورش به خبرنگار جام‌جم می‌گوید:« شاید بسیاری از تاثیراتی که کرونا روی بشر گذاشت، کوتاه مدت بود و پس از واکسن ازبین رفت اما تاثیرعمیقی که اینترنت و فضای مجازی برسر خانواده‌ها گذاشت تا سال‌ها از بین نخواهد رفت. »

ترس، هراس، اضطراب، مشکلات شناختی و جسمانی از آثار زیانباری است که کرونا بر سر نوجوانان آورده است. علاوه بر همه اینها استفاده بچه‌ها از سایت‌های مستهجن یا دیدن عکس و فیلم‌های غیراخلاقی و خشن در فضای مجازی برای‌شان فراهم شده و خیلی از پدر و مادرها در این زمینه نظارتی ندارند و زمانی متوجه می‌شوند که بچه دچار مشکلات زیادی شده است.

او توضیح می‌دهد کودکی که هنوز درگیر این فضا نشده را می‌توان کنترل کرد اما برای حل این معضل باید برنامه داشت تفریحات سالم، فعالیت‌های بدنی، بازی با همسالان، مسافرت‌های جذاب و مشارکت‌های ساده در منزل را برای پر کردن اوقات فراغت به‌جای اینترنت و گوشی، می‌تواند جایگزین خوبی  برای آنها باشد. 

اصولی معتقد است اگر خانواده‌ها متوجه شدند فرزندشان از برخی محتواهای غیراخلاقی دیدن کرده ،نه با قهر و دعوا بلکه فقط با گفت‌وگو باید او را از ادامه راه منصرف کنند. رابطه صمیمی با بچه‌ها می‌تواند آنها را جذب خود کرده و از دنیای مجازی دورکند و همین‌طور باعث شود تا آسیب‌های این فضاها کمتر گریبان بچه‌های‌شان را بگیرد. این کارشناس فضای مجازی به این موضوع اشاره دارد که بچه‌ها نباید برای خودشان گوشی یا تبلت شخصی داشته باشند. استفاده از تبلت یا گوشی پدر و مادر می‌تواند فضای کمتری در اختیار بچه‌ها قرار دهد تا در سایت‌های مختلف گشت و گذار کنند. تهیه ابزار ویژه برای بچه‌ها کنترلش را نیز در شبانه‌روز از سوی والدینی که گرفتاری‌های زیادی هم دارند، دشوار می‌کند. بهتر است بچه‌ها اگر می‌خواهند بازی کنند مثلا یک ساعت در روز با گوشی پدر و مادر یا تبلت بازی کنند اما کل شبانه روز این وسیله در اختیارشان نباشد. از سوی دیگر آنچه اهمیت دارد این است که بچه‌ها بهتر است در اتاق شخصی خود تبلت یا گوشی همراه نداشته باشند زیرا در خلوت احتمال کنجکاوی بچه‌ها بیشتر می‌شود. این کارشناس فضای مجازی تاکید دارد که دوستان دوران نوجوانی نقش پررنگی در نوع رفتار و برخورد گروه همسالان دارند به همین دلیل والدین باید مراقب دوستان فرزندان خود باشند. بسیاری از خانواده‌های مذهبی هستند که کنترل مناسبی روی بچه‌های‌شان در خانه دارند اما چون مراقب این دوستی‌ها در مدرسه یا مهمانی‌ها نیستند، این بچه‌ها ممکن است  آسیب بیشتری ببینند.

 

بهتر است والدینی که متوجه اضطراب و تغییر رفتار فرزندشان می‌شوند، مثلا می‌بینند مدام سرش در گوشی است، درسش اُفت کرده و ارتباطاتش در دنیای واقعی ضعیف شده سریع دست به کار شوند و علت را ریشه‌یابی کنند. اگر رابطه بین‌شان صمیمی است، با بچه صحبت کنند و از او بپرسند مشکل چیست؟ هرقدر هم که بزرگ باشد با هم می‌توانند حلش کنند اما اگر این رابطه آن‌قدر عمیق و صمیمی نیست، بهتر است غیرمستقیم بررسی کنند تا مشکل رفع شود. حتی اگر لازم باشد فرزندشان را به تنهایی و با هماهنگی نزد یک روان‌شناس کودک ببرند تا او با راه و روشی که در آن مهارت دارد، مشکل را رفع کند.